دانلود پايان نامه سي رايت ميلز در فایل ورد (word) دارای 175 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد دانلود پايان نامه سي رايت ميلز در فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه دانلود پايان نامه سي رايت ميلز در فایل ورد (word)

-    فصل اول : بیوگرافی
-    1-1- مراحل تحصیلی – شغلی       6-
-    2-1- خاستگاه اجتماعی      8-
-    3-1- زمینه فکری           10-
-    فصل دوم : روش شناسی در اثار سرایت میلز
-    1-2- روش شناسی در اثار سرایت میلز       
-    2-2- مراحل مختلف انجام یک پروژه تحقیقاتی از دیدگاه میلز  
-    فصل سوم : بررسی ارا و اثار سی رایت میلز
-    1-3- بینش جامعه شناختی      59-
-    2-3-  نخبگان قدرت      153-
-    3-3- یقه سفیدان         
-    4-3- مارکسیست ها         
-    فصل چهارم : مفاهیم کلیدی جامعه شناسی عمومی سی رایت میلز
1-4- روش و نظریه     
2-4- اثبات تجربی       
3-4- ساخت اجتماعی       
4-4- ازادی         
5-4- دموکراسی         
6-4- قدرت         
-     فصل پنجم : مفاهیم کلیدی جامعه شناسی تخصصی سی رایت میلز
1-5- جامعه شناسی و جامعه شناسی      
2-5- بینش جامعه شناسی        
3-5- ساختار طبقاتی نوین     7-
4-5- نخبگان جدید قدرت        
5-5- لیبرالیسم و مارکسیسم     
6-5- کارگران یقه سفید         
7-5- واقعیت گرایی مسخره  
-    نتیجه گیری        173-
-    فهرست منابع و ماخذ       175-

بخشی از منابع و مراجع پروژه دانلود پايان نامه سي رايت ميلز در فایل ورد (word)

- ابوالحسن تنهایی، حسین ،1377،درآمدی برمکاتب ونظریه های جامعه شناسی،تهران:مرندیز

- ریتزر،جورج،بیتا، نظریه های جامعه شناسی،احمدرضاغروی زاد،تهران:انتشارات جهاد دانشگاهی

- ریتزر، جورج،1374 ، نظریه های جامعه شناسی، ترجمه دکتر محمد صادق مهدوی وهمکاران : مرکز چاپ وانتشارات شهید بهشتی .

- سیدمن ،استیون،1386،کشاکش آرادرجامعه شناسی ،ترجمه هادی جلیلی :انتشارات نشر نی

- میلز، سی .رایت،1360، بینش جامعه  شناختی ، ترجمه دکترعبدالمعبود انصاری، تهران: شرکت سهامی انتشار

- میلز، سی. رایت ،1383، نخبگان قدرت،ترجمه بنیاد پژوهشی فرهنگی غربشناسی، تهران : فرهنگ مکتوب

ü    مراحل تحصیلی وشغلی

  ” سی رایت میلز در 28 ماه اوت 1916 درشهر واکو تگزاس زاده شد ودر خانواده ای از طبقه متوسط پرورش یافت .پدروی کارمند(دلال بیمه) ومادرش خانه دار بود .اودرسال 1939 از دانشگاه  ایالتی تگزاس با درجه فوق لیسانس درجامعه شناسی فارغ التحصیل شد .او یک دانشجوی عادی نبود قبل ازترک دانشگاه تگزاس مقالات بسیاری در دو مجله معتبر جامعه شناسی چاپ کرد .سپس دردانشگاه ویسکانسین زیر نظر جامعه شناسانی  ازجمله هوارد بکر (Howard Beaker) و هنس گرث(Hans Gerth) ادامه تحصیل داد ودرسال 1942 به دریافت درجه دکتری درجامعه شناسی نایل آمد .اودر 25سالگی اولین مقاله علمی خود را نگاشت.میلزکار تدریس خود را از دانشگاه مری لند شروع کرد وسپس به نیویورک آمد وبه عنوان استادیار دردانشگاه کلمبیا استخدام شد وی به مدت 17سال دراین دانشگاه مشغول به تدریس وتحقیق بود وسرانجام در20 مارس 1962 به علت حمله قلبی درسن 46سالگی درگذشت”(عبدالمعبودانصاری،مقدمه کتاب بینش  جامعه شناختی ،1360 :7-5 )

“وی قسمت اعظم زندگی خود را از سال 1945 تا هنگام مرگش دردانشگاه کلمبیا مشغول به کار بود ودراین مدت خدمات ارزنده ای درزمینه جامعه شناسی انجام داد”(ریتزر،35:1374)

“اودردانشگاه کلمبیا تدریس کردوعضو دفتر مطالعات اجتماعی کاربردی بود.میلز یکی ازاثرگذارترین جامعه شناسان دوران پس ازجنگ جهانی دوم بود.دانشگاهیان وشهروندان عادی آثارش رامطالعه میکردند .میلز سوالهای جدی درباره عملکرد حقیقی دموکراسی امریکایی مطرح کرد.”(سیدمن،1386: 133)

به گفته دکتر انصاری میلز نه تنها یک جامعه شناس متعهد وسنت شکن بود بلکه درزندگی شخصی ودانشگاهی خود نیز انسانی وارسته بود .شغل دانشگاهی وتحقیقات برای او رسالتی روشنفکرانه بود ،به همین جهت هیچگاه دربند مقام ،عنوان وسایر امتیازاتی که همکارانش درطلب آنها بودند ،نبود .همان طوری که ازجامعه شناسی غیرمتعهد وکاسبکارانه بیزاربود ازعناوین وضوابطی که میان او وشاگردانش فاصله ایجاد می کرد گریزان بود .به همین خاطرعلی رغم اکثر همکارانش با لباس غیر رسمی سرکلاس های خود حاضر می شد وبه جای اکتفا کردن به حضور درکلاس ها وقت اضافی خودرا به بحث ومجادله با دانشجویانش می گذراند .میلزبنابر احساس مسئولیت جدی به عنوان یک معلم،ترجیح می داد به جای قبول تدریس دردوره های فوق لیسانس که تعداد دانشجویانش معدود بود،درکلاس های  دوره ی لیسانس که دانشجویان بیشتری داشت،تدریس کند.(دکترعبدالمعبود انصاری،مقدمه کتاب بینش جامعه شناختی،1360: 6)

دکترانصاری در ادامه میگوید

“اهمیت زندگی دانشگاهی میلزدراین بود که سعی داشت به رسالت روشنفکری خود صمیمانه وفادار مانده وبرخلاف معمول نماینده راستین افکارانتقادی زمان خود باشد .به همین دلیل ازمتخصصان علوم اجتماعی که به عنوان مشاور در خدمت بنگاه های تبلیغاتی وتجاری درآمده ودانش خود را وسیله مقاصد آنها قرار داده بودند ،ولی در عین حال خودرا متخصص” بیطرف “می نامیدند بسیار خشمگین بود. “    (مقدمه بینش جامعه شناختی ،1360: 6)

جورج ریتزر نیز درکتاب نظریه جامعه شناسی درمورد خصوصیات اخلاقی سی رایت میلز اینگونه می گوید

“یکی از خصوصیات مهم او مبارزه طلبی وی بود وبه نظر همیشه با همه درحال جنگ بود .او یک زندگی بهم ریخته داشت،علی رغم سن کمش سه بارازدواج کرد وازهر ازدواج یک بچه داشت .ضمنا زندگی حرفه ای او نیزپر آشوب بود. در زمان دانشجویی درویسکانسین بابسیاری از اساتید خود درگیر بود .” (ریتزر،35:1374)

“میلز فردی غیر عادی بود وخودش دراین باره می گوید :”من فردی عجیب وغریب هستم”. در کتاب تصورات جامعه شناختی او نه تنها با نظریه پردازان سرشناس زمان خود ،تالکوت پارسنز بلکه با روش شناس برجسته آن دوران پاول لازارسفیلد نیز درگیر بود .او با مردم وجامعه امریکا نیز درتضاد بود واز جنبه های مختلف با آن می جنگید وهنگامی که به شوروی دعوت شدوبه عنوان منتقد جامعه امریکایی مورد احترام قرار گرفت ، ازفرصت استفاده کرد وحتی رهبر نخست شوروی ازاین انتقاد مصون نماند.” (ریتزر :197)

ü    خاستگاه اجتماعی

سی رایت میلز که درجامعه ای می زیست که محل برخورد سخت وتضاد آشکار سرمایه وفقر وطبقات استثمارگر واستثمار شده و مستکبر ومستضعف بود واین وضعیت باعث ایجاد جناح های مختلف فکری شد که دارای اصول مشترکی بودند که این مکتب ،”مکتب انتقادی” نام داشت

اگربه بررسی تک تک آثار میلز بپردازیم به این مهم پی  خواهیم برد :که در واقع رسالت میلز توصیف وتحلیل ودر صورت ممکن تغییر شرایط موجود در جامعه امریکا وجامعه شناسی امریکایی بود . به عبارت دیگر آثار میلز رامی توان اعتراضی نسبت به وضعیت موجود درزمان اودانست .به عنوان مثال وی درکتاب بینش جامعه شناختی سعی بر این دارد جامعه شناسان رابا این بینش آشنا ساخته وآنرا راه حلی برای آشفتگی های موجود در علوم اجتماعی می داند وازنظریاتی مانند تئوری کلان پارسنز و تجربه گرایی انتزاعی انتقاد می کند

کتاب یقه سپیدان میلز نیز تحلیلی است بر طبقه متوسط جامعه امریکاست .با توجه به این کتاب میتوان به امر دست پیدا کرد که طبقه متوسط جامعه امریکا در زمان میلز، طبقه ای منفعل درامور اجتماعی ،سیاسی ،فاقد تاریخ،قدرت، نظریه سیاسی، بی هدف ومطیع سازمان های دیوان سالاری بوده است

میلز کتاب نخبگان قدرت خودرا زمانی منتشرکردکه به گفته خود او،امریکا دوران شکوفایی اقتصادی،بزرگداشت ملی گرایی وخلأ سیاسی را میگذراند.  هنگامی که میلز اقدام به نوشتن این کتاب کرد عمر دنیای نخبگان جواع محلی به پایان رسیده بود. به عبارت دیگر کتاب نخبگان قدرت درزمانی نوشته شد که هرکس به راحتی می توانست نقش دقیقی که ارتش امریکا درجامعه آنروزامریکا ایفا میکرد رادرک نماید

بنابراین میتوان گفت امریکای زمان میلز جامعه ای بود که طبقه سرمایه داران،سران نظامی ومدیران برجسته حرف اول را در همه تصمیمات می زدند و جامعه درحیطه قدرت آنها قرار داشت.هم اینها بودند که حتی موضوع تحقیقات اجتماعی  را تعیین کرده ودانشمندان راتحت سلطه خود درآورده بودندومیلز بر این باوربود که شاید بتواند با مطرح ساختن اندیشه های خود در چنین جامعه ای ازسلطه این طبقه حد اقل در حوزه جامعه شناسی بکاهد وروحیه جامعه شناسانه را درجامعه شناسان امریکایی زنده کند

ü   زمینه فکری

      میلز از سردمداران جامعه شناسی انتقادی در جامعه امریکاست وبا نگاهی انتقادی ورویکردی مبارزه جویانه به وضعیت قدرت،ساختارطبقاتی وتخیل جامعه شناسانه وساخت ومنش اجتماعی پرداخت

بنا به گفته جورج ریتزر ،اگر چه نظریه مارکسیستی توسط جامعه شناسی امریکایی مورد انتقاد شدیدی واقع شد اما از سوی سی رایت میلز مورد حمایت قرار گرفت . اگر چه فعالیت های نظریه ای میلز بسیار اندک بود اما کوشش های انفرادی او در زنده نگه داشتن عقیده ی مارکسیستی در نظریه ی جامعه شناسی او رابه شخصیت برجسته ای تبدیل کرد وبا اینکه جامعه شناسان نوین در ماکسیسم ازنظر پیچیدگی های تئوریک ازمیلز پیشی گرفتند ولی همچنان به میلز مدیون اند.میلز مارکسیست نبود وتا اواسط 1950چیزی در مورد نظریات مارکس نخوانده بود زیرا به زبان آلمانی آشنایی نداشت ازدیدگاه ریتزر میلز دردو اثر مهم خود سیاست های افراطی وضعیتش رادر نظریه مارکسیسم نشان دادو اولین کتاب او” کارگران یقه سفید” نام داشت که درآن انتقادهای شدید ازرشدموقعیت مقوله های شغلی وکارگران یقه سفید مطرح شده بود ودومین کتاب او،”برگزیدگان قدرت” بود . هدف میلزمطرح کردن این نکته بود که چگونه امریکا تحت تسلط گروه های کوچک تجار،سیاستمداران ورهبران نظامی قرار گرفته است.( ریتزر،1374: 36)

 درکتاب شخصیت وساختار اجتماعی سی رایت میلز،تاثیر نظریه های وبری وفروید قوی تر از نظریه های ماکسیستی است. توجه میلز به مارکسیسم ومشکلات جهان سوم منجر به چاپ کتابی درباره انقلابی کمونیستی کوبابه نام خارجی گوش کن وهم چنین انقلاب درکوبا ومارکسیستها شد .دیدگاه افراطی وی باعث شدکه درحاشیه ی جامعه شناسی امریکایی قرار گیرد.(همان: 195)

بناراین میتوان گفت اگرچه میلز مارکسیست نبود وزیاد هم مارکس نخوانده بود لیکن با مشی مارکسیستی وانتقادی یک تفکرانتقادی رادیکال رادر امریکا نمایندگی می کرد که در کنارساخت گرایان وطرفداران کنش متقابل دارای جایگاه واهمیت خاصی است

 دکتر ابوالحسن تنهایی نیز در کتاب درآمدی بر مکاتب ونظریه های جامعه شناسی در مورد زمینه های فکری سی رایت میلز می گوید مسائل مطرح شده توسط مارکس وبر وفروید مقدماتی برای تکمیل دیدگاه میلز فراهم کردند: وبر با افزودن وجوه جامعه شناسی ذهنی به بنیان های مارکسیتی ودریافتی تفسیرگرایانه ازآن وفروید با تایید برفرآیند تاثیرهای عمیق تضاد در ناخودآگاه انسان.   (تنهایی ،1377: 522)

از دیدگاه دکتر تنهایی میلز قبل از آن که بتواند نظام جامعه شناختی مستحکمی را بنیان گذاری کند ، بیشتربه نقد جامعه وجامعه شناسان امریکایی پرداخت

او همین امررا یکی ازمهم ترین فاکتورهای تنهایی وگوشه نشینی میلز میداند

“میلز علاوه بر بزرگان جامعه شناسان آلمان ،ازدو نمونه فکروسنت جامعه شناسی امریکا نیز تاثیر گرفت .راس یکی از جناح های فکری راتشکیل میدهد که هم مستقیما ازطریق سنت امریکایی وهم غیرمستقیم ازطریق سنت آلمانی برمیلز تاثیر داشت.جناح دیگر چشم انداز مید-بلومر است که در آن هنگام برسر تفکرات اجتماعی امریکا سایه انداخته بود.”(تنهایی،1377: 520-1)

ü  روش شناسی درآثارسی رایت میلز

  سی رایت میلز از سردمداران جامعه  شناسی انتقادی درامریکاست.البته روش میلزانتقاد صرف ازجامعه امریکای نبود بلکه درکنار آن به دنبال کشف راه هایی برای تغییر وضعیت موجود بود

ازدیدگاه وی اولین شرط برای شروع یک کار تحقیقی داشتن بینش جامعه شناسانه است.ازنظر وی تحقیقات کلاسیک از این مزیت برخورداربودند .محققان کلاسیک ابتدا بینش جامعه شناسانه را توسعه داده وسپس آنرا درتحقیقات خود به کار میبردند.(میلز،1360: 136)

  میلز روش های خاصی را برای برانگیختن این بینش در افراد مطرح می کند

1 تنظیم مجدد یادداشت های جمع آوری شده در زمینه موضوع تحقیق: میلز تاکید میکند که محقق این کار را با حوصله وتأنی انجام دهد

2 گرایش به الفاظ وعبارت (که به اعتقاد میلز درتئوری کلان پارسونز بسیار به چشم میخورد ) بینش جامعه شناسانه را سست می کند بنابراین محقق باید از آن پرهیز کند وبه دنبال مترادف اصطلاحات کلیدی باشد

3 طبقه بندی مفاهیم کلی که محقق با آن ها درارتباط است

در نظر گرفتن دو قطب هر پدیده :این کار به محقق این امکان را می دهد که بهترین    بصیرت هارا بدست آورد
5.  به اعتقاد میلز این واقعیت که درطبقه بندی متقابل به منظور سهولت ،اول بر  طبق بله یا نه کار می کنید ، موجب می شود که متضادهای افراطی را درنظر بگیرید این کار عموما خوب است زیرابا تحلیل کیفی نمی تواند فراوانی ها یا    اندازه ها را بدست آورد بنابراین وی براین کاربسیار تاکید میکند.(میلز ،1360: 233)

6 درک تطبیقی به فهم مسئله بسیار کمک می کند .به اعتقاد میلز این کار باعث میشود که محقق دیدگاهی تاریخی پیدا کند .او براین باور است که بیشترین  استفاده از دید تاریخی برای درک مقایسه ای است .به عبارت دیگر محقق برای درک  مقایسه ای هر چیزی باید آنرا درمتن تاریخی اش قرار دهد.(همان: 234)

7 توجه به چگونگی تنظیم مطالب برای عرضه کردن:به اعتقاد میلز این امرهمیشه محتوی کتاب را تحت تاثیر قرار میدهد .ازنظر وی یک اثرباید دارای تم باشد واین تم معمولا یک ایده است.(همان:136)

پس به نظر میلز بدون داشتن ایده ومعقولیت نویسنده چاره ای ندارد جز اینکه عنوانها را با مقدمه روش شناسانه به روش شناسی وبا مقدمه های نظری به نظریه پیوند میدهد

ü    مراحل مختلف انجام یک پروژه تحقیقاتی ازدید گاه میلز

کار برروی طرح تحقیقاتی ازطریق یادداشت برداری،اقتباس وفعالیتهای هدایت شده
انتخاب طرح تحقیق
انتخاب تم یاعنوان تحقیق ازطریق مطالعه یادداشت ها ، گشت وگذار در کتابخانه ها و مکالمات با دیگران
ساخت مدل تحقیق وانطباق آن با آنچه که محقق درصدد بیان آن است
میلز براین باوراست که برای طرح مسئله با نکات زیر باید توجه داشت

- مسائل عام وخصوصی باید به صراحت بیان شود

- روابط علی بین ساخت اجتماعی وشرایط خاص درنظر گرفته شود

- باید میان ارزش ها تفاوت قائل شد ومشخص نمود که از دیدگاه مردم کدام ارزشهای آنها موردتهدید قرار گرفته وچه کسانی راعامل این وضع می دانند

- با توجه به موضوع باید ابتدا نسبت به موضوعات عام بی تفاوت ونسبت به مشکلات خصوصی نگران شد

 - باید درمرحله بندی هم موضوعات عام وهم مشکلات خصوصی را درطرح مسئله جای دهیم ودرهردو مرحله باید به شکل ساده ودقیق ارزشها وتهدیدها وارتباط آنها را بیان کنی.            (میلز ،1360: 136)

 - در زمینه مطالعه ی شرایط خاص درجامعه ،میلز براین باوراست که محقق نباید شرایط خاص راتک تک مطالعه کند بلکه کل ساخت های اجتماعی راکه شامل آنهاست با دقت مطالعه کند

 - درمطالعه پدیده ها بخصوص مطالعه جوامع مختلف (همچنین مطالعه ساخت ونهادهای اجتماعی درجامعه )میلز برروش تطبیقی تاکید میکند :زیرا ازنظر وی شناخت نهاد های یک جامعه بدون مقایسه ی تطبیقی درجامعه ای دیگر امکان پذیر نیست وتنها ازطریق این روش است که میتوان به فقدان برخی ازمراحل تاریخی دریک جامعه پی برد

از طرف دیگربه اعتقاد میلز مسائل جوامع غربی به شیوه اجتناب ناپذیری مسائل تمام جوامع است.به همین خاطر برای شناخت این مسائل باید از روش مطالعه تطبیقی استفاده کرد

 -       میلزمعتقد است افراد جامعه را نباید به عنوان یک بخش مجزا از جامعه مورد بررسی قرارداد

-       میلزبراین باوراست که محقق باید اسقلال سیاسی واخلاقی خود را دربرابر جریانات فکری حاکم بر جامعه از دست ندهندودربرابر آن تسلیم نشوند

 ;بنا براین درنتیجه گیری کلی میتوان گفت:

سی رایت میلز با الهام از مارکسیسم وشیوه ی انتقادی آن ،این خط مشی  رادر پیش گرفت ونوک تیز پیکان انتقاد او به سمت جامعه وجامعه شناسی امریکایی است.

ü  بررسی آراوآثار سی رایت میلز

         در این فصل قصد بر این است که به معرفی آثارمیلز پرداخته شود

بینش جامعه شناختی            1959  sociological Imagination
برگزیدگان قدرتمند             power Elite
یقه سفیدان                   White caller
مارکسیست ها                   The MARXISTS   
یانکی گوش کن                   Listen  YANKI
علل جنگ جهانی سوم          The causes of world three 
شخصیت وساخت اجتماعی       social structure   character and
مهاجرت پورتویکوئیها           PUERTORICAN community
در باب ماکس وبر                From MAX Weber

10.مردان جدید قدرت               The new men of power 

 11انگارهای انسان                  Images of man

3-1بینش جامعه شناختی            sociological Imagination

 از دیدگاه بسیاری از صاحب نظران ازجمله دکتر انصاری (مترجم کتاب بینش جامعه شناختی ) این کتاب مهم ترین اثر محسوب می شود وی درمقدمه این کتاب عنوان می کند

“این کتاب مهم ترین اثر سی رایت میلز در زمینه جامعه شناختی نظری است.مجموعه مقالات آن به یک عبارت کیفر خواستی علیه جامعه شناختی غیر متعهد امریکایی محسوب میشود .ضمنا هریک از مقالات نمونه ای ارزنده در سنت تحقیقات علوم اجتماعی کلاسیک محسوب می شود .مقاله اول در مورد نوید یا رسالت علوم اجتماعی است .اساس این مقاله برمفهوم بینش جامعه شناختی استوار است.ازجمله مقاله های مهم دیگر این کتاب مقاله مربوط به تئوری کلان و      تجربه گرایی انتزاعی است. میلز روش تحقیق حاکم بر مسائل اجتماعی که     تجربه گرایی انتزاعی می نامند مورد انتقاد قرار میدهد ومدعی است که دراین مکتب   جامعه شناس به صورت روش شناس درآمده است .از دیگر انتقادات شدید او به موضوع وابستگی تجربه گرایان انتزاعی به موسسات تجاری است. او درسایر مقالات نیز ضرورت تحقیقات تاریخی وتطبیقی را مدنظر قرار داده وجامعه شناسان را به پاسداری رسالت علوم اجتماعی کلاسیک می کند.”                              (عبد المعبود انصاری،پیشگفتارکتاب بینش جامعه شناختی ،1360: 11-9)

این کتاب شامل فصل های زیر است

نوید علوم اجتماعی                    6 فلسفه های علم
نظریه کلان                             7انواع جامعه های بشری
تجربه گرایی انتزاعی                  8 استفاده های تاریخ
انواع شیوه های عملی                  9 در باب خرد و آزادی
اخلاق دیوان سالاری                 10 در باب سیاست در علوم اجتماعی

3 -1-1نوید علوم اجتماعی

 میلز دراین مقاله نیاز مبرم انسان امروزی را به بینش جامعه شناختی متذکر میشود.او معتقد است که افراد برای رهایی از درماندگی های ناشی از گرفتاریهای شخصی وخصوصی زندگی وحل این مسائل به این بینش بسیار نیازمند است .   درواقع میلز فلسفه ی نیاز به بینش جامعه شناختی را دراین مقاله به طور مفصل بیان میکند.ازدیدگاه میلزجایی که انسان به این بینش نیازپیدا میکند، درمتن زندگی خصوصی ومشکلات شخصی است .اواین مسئله رااینگونه شرح می دهد

امروزه غالبا افراد احساس میکنند که زندگی های خصوصی شان مجموعه های ازگرفتاریهاست وقادرنیستند برمشکلات زندگی روزانه شان چیره شوند .اساس این حالت درماندگی ظاهرا دگرگونیهای غیر شخصی است که درساخت اولیه جامعه های گوناگون روی داده است .وقتی یک جامعه صنعتی میشود رعیت کارگر صنعتی میشود وفئودال ازهستی ساقط میشود یا درلباس سرمایه دار شهری درمی آید.  یا وجود این مردم مشکلات خصوصی خود را در چارجوب دگرگونیهای تارخی وتضادهای نهادی درنظر نمیگیرند وآسایش ونعمتی راکه از آن برخوردارند به تحولات جامعه خود ارتباط نمیدهند.چون ازرابطه ی پیچیده میان انگاره ها زندگی خصوصی وروند تاریخ جهانی آگاه نیستند.به عقیده ی من آنچه مردم به آن نیاز دارند وانچه که خود مردم احساس میکنند باید داشته باشند بینش جامعه شناسانه است که به یاری آن بتوانند اطلاعات وآمار رابنحوی بکاربرند وقدرت استدلال خودرا توسعه دهندتااز اتفاقات بیرونی ودرونی ذهن خودنتایجی شخصی بدست آودند این طرز بینش رامن بینش جامعه شناسانه نامیده ام. (میلز،1360: 20-19)

درواقع سی رایت میلز راه حل آگاهی ازرابطه ی میان مسائل زندگی خصوصی وتحولات تاریخی جهانی رابینش جامعه شناختی میداند

-      فواید بینش جامعه شناختی

میلزمعتقد است که نخستین فایده این بینش این است که انسان فقط هنگامی میتواند مفهوم زندگی وسرنوشت رادرک کند که خود را جدای ازتاریخ ورویدادهای تاریخی وعصروزمان خود نداند وزمانی که ازوضعیت افراد دیگری که درموقعیت های مشابه او قرار داشته اند باخبر باشد،میتواند موقعیت های خود را تشخیص دهد واین مهم ازطریق بینش جامعه شناختی حاصل میشود.(میلز،1360: 25)

فردی که ازبینش جامعه شناسی برخوردار است میتواند تاثیر حوادث تاریخی رابرزندگی  خصوصی واجتماعی بفهمد

“بینش جامعه شناسانه به ما یاری میدهد تا بتوانیم تاریخ جامعه وسرگذشت فردی روابط بین آنها رادرک کنیم ” (بنیش جامعه شناختی،1360: 25)

- میلز به طرح چند پرسش اصلی دررسالت جامعه شناسانه می پردازد:

1.سوال درمورد ساخت کلی یک جامعه ،عناصر آن وارتباط آنها با یکدیگر

2.سوال درموردمفهوم وتاثیر جامعه برپیشرفت بشر وتاثیر ویژگی های این جامعه درتکامل انسان ووجه تمایز جامعه کنونی با جامعه کهن

3. سوال درمورد افرادوشخصیت های تشکیل دهنده نسل حاضر این جامعه وهمچنین         شخصیت های نسل آینده وعوامل تاثیر گذار درپیدایش این شخصیت ها

میلز براین باور است که این سوالات محورهای نظری مطالعات کلاسیک درباره ی انسان وجامعه است واموری بدیهی هستند.(میلز،1360: 21)

 از دیدگاه وی مفید ترین طبقه بندی دربینش جامعه شناسانه تقسیم بندی آن میان گرفتاریهای خصوصی ومسائل عمومی ساخت اجتماعی میداند

    گرفتاریهای خصوصی :

      ازدیدگاه میلز گرفتاریهای خصوصی ناشی از شخصیت فرد ورابطه ی نزدیک او بادیگران    است .وی معتقد است برای تحلیل وتبیین این مسائل باید به فرد به عنوان یک موجود زنده وبه شرایط اجتماعی که فرد مستقیما با آنها درارتباط است توجه کرد .به عبارت دیگر میلز گرفتاریهای خصوصی را امری شخصی میداند      (میلز،1360: 23)

    مسائل عام:

 میلز مسائل عام رامسائلی میداندکه بر شرایط خاص حاکم اند. او میگوید این شرایط زمانی بوجود می آید که مردم یک جامعه ازنادیده گرفته شدن ارزشهای اجتماعی ومورد تهدید قرار گرفتن آنها مطلع میشوند

“به عبارت دیگر یک مسئله عمومی درحقیقت ناشی از بحران درنظام نهادهاست که اصطلاحا به آن تضاد یا تخاصم میگویند.” (بنیش جامعه شناختی،1360  :23)

وی معتقد است برای پی بردن به عام ترین گرفتاریهای خصوصی افراد درعصرحاضر باید ابتدا مشخص کرد که چه ارزش هایی درجامعه مورد تهدید قرار گرفته وچه ارزشهایی پایدارند وباید دید که چه تضادهایی درجامعه چشمگیرتراست.زیرا هنگامی که ارزشهای افراد پایمال میشوند افراد دچار التهاب گشته وبه درماندگی واستیصال دچارمیشوند. (میلز،1360: 26)

وی یکی ازمسائل مهم زمان مارا بررسی نشدن گرفتاریهای خصوصی افراد درقالب ارزشهاوعوامل اساسی میداند .ازنظروی یکی از اشتباهات مفسران وناظران اجتماعی نیز این است که مشکلات عصر حاضر را مسائلی کاملا فردی میدانند وبسیاری از مسائل خصوصی درچارچوب گرفتاریهای درونی بررسی میشود. (میلز،1360: 27)

درنتیجه ازدیدگاه میلز باید ریشه گرفتاری های خصوصی بالاخص عام ترین آنها را درشرایط اجتماعی وارزشهاوباورهای جامعه ،شیوه ی تولید،اقتدارنخبگان وسلسله مراتب بین المللی جستجو کرد

میلز یادآور میشود اگرچه تفکرشاخص عصرجدید علوم فیزیکی وزیست شناسی است،ولی این مسئله اهمیت تفکرجامعه شناسی را کم نمی کند ونیاز به این بینش همچنان احساس میشود.زیراعلوم فیزیکی به عنوان شاخص اهمیت خودرا از دست داده وپیشرفتهای فنی گویای نتایچ ترسناک وتکان دهنده ای درآینده است .ازدیدگاه میلز حتی آثار هنری هم نمیتواند احساسات مردم را تدوین کند :چون هنرمند خودنیز درگیر گرفتاریها ی شخصی است .بنابراین نیاز مبرم به بینش جامعه شناسانه روز به روز بیشتراحساس میشود. (میلز،1360: 29 -33)

- جامعه شناسی امریکایی وروش شناسی آن

ازدیدگاه میلز جامعه شناسان امریکایی نسبت به بررسی موضوعات اساسی  بی توجهی نشان داده اند واصولا شایستگی وظیفه ای راکه به عهده گرفته اند را ندارند وبیشتر پایبند روش های کلاسیک وسنتی شده اند. (میلز،1360  :36)

میلزهمچنین ازسه گرایش عمده در جامعه شناسی امریکایی یاد میکند .  وی میگوید آنچه که امروز به عنوان مطالعات جامعه شناسی شناخته شده دریکی از   3 گرایش زیر قرار دارد

- گرایش اول به نظریه ی علم تاریخ مربوط است .دراین گرایش ردپای کنت،کارل مارکس هربرت اسپنسروماکس وبر دیده میشود .این گرایش کوششی است برای بررسی کل زندگی اجتماعی انسان

- گرایش دوم برگرفته ازنظر منظم ماهیت انسان وجامعه است .دراین گرایش تاریخ به طور کلی کنارگذاشته میشود:بهترین نمونه این گرایش مطالعات پارسونز است

- گرایش سوم مربوط به مطالعات تجربی واقعیت های اجتماعی عصرحاضراست.مطالعات ساموئل استوفر،جرج لاندبرگر،استوارت پاول لازارسفیلد بهترین نمونه است .هدف اصلی این گرایش توجه به کمیات وروش تحقیق کمی است .  (میلز،1360: 37-8)

3 -1-2تئوری کلان

 دانلود مقاله انتقال مال غير بدون مجوز قانوني در فایل ورد (word) دارای 25 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد دانلود مقاله انتقال مال غير بدون مجوز قانوني در فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه دانلود مقاله انتقال مال غير بدون مجوز قانوني در فایل ورد (word)

1-مقدمه:  
2-جرم کلاهبرداری در فقه اسلام :  
3-جرم کلاهبرداریی در قانون مجازات عمومی مصوب سال 1304:  
4-جرم کلاهبرداری در قوانین بعد از انقلاب اسلامی:  
5-حیثیت عمومی جرم کلاهبرداری:  
6-تعریف جرم کلاهبرداری :  
الف) تعریف لغوی:  
ب)تعریف اصطلاحی:  
عناصر متشکله انتقال مال غیر بدون مجوز قانونی  
جرم انتقال مال غیر دارای ارکان زیر است :  
2-رکن مادی:  
الف)موضوع جرم:  
نظریه شماره2652/7مورخ10/7/1370اداره حقوقی قوه قضائیه:  
ب)وضعیت مرتکب:  
ج)انتقال بدون مجوزقانونی صورت گیرد:  
فهرست منابع وماخذ:  

بخشی از فهرست مطالب پروژه دانلود مقاله انتقال مال غير بدون مجوز قانوني در فایل ورد (word)

1-دکتر حسین میرمحمدصادقی ،جرائم علیه اموال ومالکیت چاپ نهم،

2-دکترمحمدصالح ولیدی ،جرائم علیه اموال ومالکیت ،جلداول چاپ دوم،

3-دکتر ایرج گلدوزیان ،حقوق جزای اختصاصی ،چاپ اول ،

4-دکتر هوشنگ شامبیاتی ،حقوق کیفری اختصاصی ،جلد اول،چاپ اول ،

5-اصول قضائی (جزایی)دیوان عالی کشور ،تالیف محمدبروجردی عبده،چاپ اول ،

6-غلامرضا شهری وسروش ستوده جهرمی ،نظرهای اداره حقوقی قوه قضائیه در زمینه مسائل کیفری از سال 1358تا 1371 جلد اول ،چاپ

7-غلامرضا شهری وسروش ستوده جهرمی ،نظریات اداره حقوقی قوه قضائیه در زمینه مسائل کیفری از سال 1372تا پایان سال 1373،جلد دوم

8-قانون مدنی

9-قانون مجازات اسلامی

1-مقدمه

کلاهبرداری از جمله جرائمی است که در طول تاریخ حقوق جزا بر مجموعه جرائم علیه اموال افزوده شده وبه صورمختلف انجام میپذیرد.انچه که جرم کلاهبرداری را از سایر جرائم علیه اموال متمایز میسازد ان است که در اکثر این جرائم مال بدون رضایت یا اگاهی صاحب مال و حتی گاهی به دلیل این حیث از جمله استثنائات به شمار می رود

کلاهبردار به گونه ای عمل میکند که مالک یا متصرف مال فریب خورده و خود از روی میل و رضا و چه بسا با التماس به امید کسب منافع سرشار مالش را در اختیار مجرم قرار مب دهد

تحقق این امر یعنی اغفال قربانی و جلب نظر وی برای اینکه مال خود را به دست خودش در اختیار کلاهبردار قرار دهد احتیاج به مانورهای متقلبانه صحنه سازی توسط مجرم دارد.از این رو مناصب اجتماعی یا اقتصادی مهمی نیز در جامعه داشته باشند

به همین دلیل این جرم را از زمره جرائم یقه سفیدها محسوب کرده اند یعنی این جرم بیشتر توسط اشخاص برخوردار از مناصب اجتماعی و دخیل در امور بازرگانی ارتکاب می یابد و پیش از انکه جرم فقرا باشد جرم ثروتمندان است

علت افزایش کلاهبرداری این است که با افزایش مقرارات اقتصادی و تجاری و پیشرفت روز افزون علوم و فنون و نهایتا توسعه وسائل حمل و نقل کلاهبرداری به سرعت و حتی به سهولت از شهری به شهر دیگر رفته و چون اهالی او را نمی شناسند و اطلاعی از سوابق او ندارند لذا هر لحظه ممکن است افراد جدیدی را به دام انداخته و قربانی نیرنگ خود سازد .البته عدم رغبت قربانیان جرم به گزارش کردن ان کشف این جرم و مبارزه با مرتکبین ان را پلیس مشکل می کند .این بی میلی میتواند دو علت داشته باشد اول اینکه وقوع کلاهبرداری نشانگر ساده لوحی قربانی جرم است و چه بسا از بیم اینکه مورد استهزا واقع شوند ترجیح می دهند که موضوع را فراموش کرده و پیگیری ننمایند و مدیران وصاحبان اینگونه موسسات که حیات اقتصادی انها در گرو اعتماد مردم از مدسسات که حیات اقتصادی انها در گرو اعتماد واطمینان مردم است نیک اگاهند که مطلع کردن پلیس از ارتکاب جرم موجب درز کردن موضوع به مطبوعات و این امر موجب سلب اعتماد مردم از موسسه یا بانک خواهد شد ودر نتیجه انها برای حفظ اعتبار موسسه خود سعی میکنند که خبر وقوع کلاهبرداری را که گاهی حتی پیی امدهای عظیم سیاسی اقتصادی در کشور به دنبال خواهد داشت مکتوم نگاه دارند

کلاهبرداری که امروزه یکی از جرائم علیه اموال و مالکیت محسوب میشود و در قدیم الایام و در کلاهبرداری که هنوز تجارت و صنعت رونق نیافته بود بابع قواعد و مقرارات حقوق مدنی بود و محاکم جزائی حق مداخله در مورد تقلب و تزویر نسبت به اموال را تحت عنوان کلاهبرداری نداشتند .از نظر تاریخی در مجمع القوانین حمورابی کلاهبرداری در عدادجرائمی از قبیل سرقت وخیانت در امانت تحت عنوان واحدی به مام فورتوم مورد توجه بود که این جرم شامل هر نوع تصاحب نامشروع مال متعلق به غیر می شد

2-جرم کلاهبرداری در فقه اسلام

در حقوق اسلامی احکام متعددی در خصوص کلاهبرداری و غیره تحت عنوان اکل مال با لباس ذکر شده است همچنان که در ایه شریفه لا تاکلوا اموالکم بینکم بالباطل اشاره به منع و تحریم استفاده اموال یکدیگر بهم طریق باطل و ناحق نموده و یا در حدیث نبوی نهی النبی عن الغرور لا یحل امر مسلم الا به طبیب نفسه که دلالت بر منع و تحریم تصاحب وربودن مال غیر به ناحق نموده و بر خلاف میل و رضای صاحب ان دارد .ریشه کلاهبرداری از نظر شریعت اسلام به تدلیس و گاهی غبن و معاملات غرری مربوط می شود.درکتب فقهی از کلاهبرداری تحت عنوان احتیال واز دیگران اخذ میکند به این صورت که بانامه های جعلی و دروغین و امثال ان خود را عامل اخذ مال جلوه می دهد.حضرت امام راحل برای محتال مجازات تعزیری قاتل شده و می فرماید

اگرمال را بدون محاربه بردارد حکم محاربه بر او جاری نمی شود کما اینکه اگر مال را بردارد و فرار کند یا به زور وبدون کشیدن سلاح بگیرد یا در گرفتن اموال به وسائلی حیله نماید مانند تقلب در اسناد یا نامه ها ومانند اینها.پس در اینها حد محارب و همچنین حد سارق جاری نمی شود لیکن طبق نظر حاکم باید تعزیر شود

3-جرم کلاهبرداریی در قانون مجازات عمومی مصوب سال

در کشورهای اروپایی بعد از انقلاب کبیر فرانسه و تصویب قانون جزای سال 1810مقررات راجع به کلاهبرداری نیز در ماده 405قانون جزای فرانسه به عنوان یکی از جرائم مصرع در قوانین کیفری پذیرفته شدو درکشور ما نیز در دوران مشروطیت جرم کلاهبرداری از ترجمهfraudانگلیسی یا لفظsacroyseieفرانسوی متداول و مقررات جزائی ان از روی ترجمه متن ماده405 قانون فرانسه با تغییراتی در ماده 238 قانون مجازات عمومی پیش بینی و برای مرتکب ان مجازات حبس تادیبی از شش ماه تا دو سال و تادیه غرامت از پنجاه الی پانصد تومان و یا به هر دو مجازات برقرار و برای تکرار کنندگان جرم کلاهبرداری ممنوعیت از اقامت در محل معین از یک تا پنج سال حبس در نظر گرفته شده بودو برای شروع کنندگان این جرم حبس تادیبی از دوماه تا یک سال و یا تادیه غرامت از بیست الی دویست تومان پیش بینی شده بود

چون امار کلاهبرداری بطور سرسام اور بالا رفته بود به پیروی از قانونگذار فرانسه که در سالهای بعد کیفیات مشدده ای را به ماده405 افزوده بود قانونگذار وقت ایران ضمن ماده واحده راجع به قانون اصلاح قانون تشکیل دیوان کیفر و بعضی از مواد قانون مجازات عمومی و الحاق چهار ماده به قانون مجازات عمومی مصوب اردیبهشت سال 1355،ضمن اصلاح ماده 238 قانون مجازات عمومی ،میزان مجازات کلاهبرداری را به حبس جنحهای از6ماه یا3سال و پرداخت جزای نقدی از ده هزار تا صدهزار ریال افزایش داد.قانونگذاری همچنین در ذیل این ماده نوعی کلاهبرداری مشدد را پیش بینی کرده و مجازات کسانی را که با اتخاذ عنوان یا سمت مجعول ماموریت از طرف سازمانها و موسسات دولتی یا انتشار اگهی چاپی یا خطی مرتکب کلاهبرداری می شدند از وسایل ارتباط جمعی یا نطق در عام برای برخی از انواع خاص کلاهبرداری نیز طبق قوانین متفرقه مجازاتهایی پیش بینی شده بود که با توجه به این که بسیاری از این قوانین هنوز هم به اعتبار وقوت خود باقی هستند

4-جرم کلاهبرداری در قوانین بعد از انقلاب اسلامی

پس از به ثمر رسیدن انقلاب اسلامی ضوابط ماده 238سابق قانون مجازات عمومی به صورت ماده 116قانون تعزیرات مصوب مردادماه 1362کمسیون قضائی مجلس شورای اسلامی در امدوقانونگذار ضمن توجه به جنبه عمومی این جرم با تصویب مقرره جدید ضوابط راجع به کلاهبرداری مشدد هم در متن گنجانیده است که از لحاظ ضوابط قانونی ومجازات با نوع سابق کلاهبرداری پیش بینی شده درماده238سابق متفاوت می باشد.به سخن دیگر در تشریع مقررات جدید ضوابط خاصی در مورد کلاهبردارانی که عنوان یا سمت جعلی ماموریت با نوع سابق کلاهبرداری که عنوان یا سمت جعلی ماموریت از طرف سازمانها وموسسات دولتی ویا وابسته به دولت و یا شهرداریها ویا شهرداریها ویا نهادهای انقلاب اختیار کنند ویا اینکه جرم انها ازطریق سوء استفاده از وسایل ارتباط جمعی ویا نطق درمجامع ویا انتشاراگهی چاپی یا خطی صورت می گیردمجازات حبس از1تا5سال وبه علاوه تا74ضربه شلاق پیش بینی شده است

پس ازان به دلیل رشدروزافزون جرم کلاهبرداری وارتکاب چندفقره کلاهبرداری بزرگ وپرسروصدا درکشورقانونگذار به فکرتشدید مجازات این جرم افتادومتعاقب ان قانون تشدیدمجازات مرتکبین ارتشادواختلاس و کلاهبرداری به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیدوبه دلیل ایرادات شورای نگهبان در15/09/1367با إصلاحاتی ازتصویب مجمع تشخیص مصلحت نظام گذشت.در ماده 1 این قانون و دو تبصره ان مفاد ماده 16 قانون تعزیرات و تبصره ان با تغییرات جزئی اورده شده و مجازات کلاهبرداری افزایش داده شده است.این ماده و دو تبصره در حال حاضر عنصر قانونی جرم کلاهبرداری را در حقوق ایران تشکیل می دهندوناسخ قوانین قبلی هستند

5-حیثیت عمومی جرم کلاهبرداری

کلاهبرداری از جمله جرائمی است که مرتبط به حقوق عمومی و نظم وامنیت جامعه است.ماده277 قانون مجازات عمومی در مقام بیان جرائم قابل گذشت اشاره ای به قابل گذشت بودن این جرم نکرده بود.بعدابه دلیل ارتکاب جرم مشابه نداشته باشد با گذشت شاکی تعقیب واجرای حکم متوقف میشود.پس ازانقلاب درمورداین مساله ازسوی کمسیون استفتائات شورای عالی قضائی سابق و هیات عمومی دیوان عالی کشورابراز شده است.اظهارنظرکمسیون

استقتائات که در ان بر معتبر بودن ماده 277قانون مجازات عمومی تاکیدشده بود به شرح زیر می باشد

((موضوع کلاهبرداری ازجمله جرائمی است که جنبه عمومی داردودرماده116قانون تعزیرات به قابل گذشت بودقانونگذارمتعرض ان می شد.کمااینکه درموردمواد150و151همان قانون به قابل گذشت بودن موضوع اشاره شده است .همچنین ماده 277ق.م.ع ناظربر ماده 6اصول محاکمت جزائی که هنوزبه قوت خودباقی است ودر مقام بیان واحصاء جرائم قابل گذشت تلقی نکرده بنابراین گذشت شاکی یا مدعی خصوصی تاثیری در اصل موضوع ندارد))

هیات عمومی دیوان عالی کشور نیز در رای وحدت رویه خود اظهار داشته است که تنها اثر گذشت مدعیان خصوصی ان است که دادگاه می تواند در اینگونه موارد مجازات مرتکبین جرم کلاهبرداری را عند الاقتضاء تخفیف دهد متن رای به شرح زیر است

((چون شیوع جرم کلاهبرداری موضوع ماده 116قانون مجازات است(تعزیرات)در رابطه با حقوق عمومی و نظم وامنیت جامعه واسایش عامه دارای چنان اثر عمیق نامطلوب و فزاینده ای است که ایجابب می نماید اعم از اینکه شاکیان یا مدعیان خصوصی در خواست تعقیب واقامه دعوی کرده یا نکرده باشند دادستان خود مرتکبین ان را تعقیب و به کیفر برساند و این امرمستلزم ان است که انان نباشد تا با استرداد شکایت ودعوی از طرف ایشان تعقیب کیفری مربوطه هم منافاتی با این امر ندارد و لذا محکومین این جرم که از انواع جرایم قابل گذشت بشمار نمی اید میتوانند با اجازه ماره 25قانون اصلاح پاره ای از قوانین دادگستری مصوب مردادماه 56مستندا به استرداد شکایت و دعوی از طرف شاکیان و مدعیان خصوصی از دادگاهی که حکم قطعی را صادر کرده در خواست کنند که دادگاه در میزان مجازات انان تجدید نظر نموده و در صورت اقتضاء کیفر انان را در حدود قانون تخفیف دهد…. این رای برطبق ماده 3ازمواداضافه شده به قانون ایین دادرسی کیفری مصوب مرداد ماه 1377در موارد مشابه برای دادگاهها لازمه اتباع است

درمورد اینکه ایا این رای وحدت رویه به جرائم در کلاهبرداری نیزتسرع می یابر یا خیراداره حقوقی قوه قضائیه طی نظریه شماره 9912/7مورخ28/10/1371اظهار داشته است

((چون رای وحدت رویه شماره 51مورخ 1/11/63هیات عمومی دیوان عالی کشور فقط جرم تفسیر مقررات جزای به نفع متهم حکم رای وحدت رویه مذکور نسبت به جرائم در حکم کلاهبرداری تسری نمی یابد.استدلال صحیحی است که لیکن درمورد جرائم بر ماهیت خصوصی ان غلبه دارد

6-تعریف جرم کلاهبرداری

الف) تعریف لغوی

دراین رابطه لفض کلاهبرداری از نظر لغوی ازدو جزء (کلاه)به ضم کاف به معنای پوشاک سر وانچه ازپوست یا پارچه یا نمددرست می کنندبرسر می نهندوجزء دوم ان (برداری)ازفعل برداشتن به معنای بلند کردن وبدست گرفتن است ازکلاهبرداری شیادی وحقه بازی به فریب ودروغ مال دیگران را گرفتن معنی کرده است

درکتاب امثال وحکم نیز کلاهبرداری را کنایه از(به قرض گرفتن به قصد پس ندادن وخوردن مال دانسته.)وکلاه سرکسی گذاشتن به معنی گول زدن فریفتن یا ربودن پول ومال وی عنوان شده است

ب)تعریف اصطلاحی

 دانلود تحقيق پيشينه تاريخي شوراهاي حل اختلاف در فایل ورد (word) دارای 48 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد دانلود تحقيق پيشينه تاريخي شوراهاي حل اختلاف در فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه دانلود تحقيق پيشينه تاريخي شوراهاي حل اختلاف در فایل ورد (word)

چکیده    
مقدمه    
انواع نهادهای سازش در نظام حقوقی کشورهای جهان     
1- نهادهای سازش در نظامهای کامن لا     
الف – انگلیس     
ب – آمریکا     
ج – هند     
2- نهادهای سازش در نظامهای رومی و ژرمنی     
الف- فرانسه    
ب- آلمان    
3- نهاد سازش در کشورهای سوسیالیستی    
الف- اتحاد جماهیر شوروی سابق    
ب- چین     
4- اهمیت سازش در ژاپن    
پیشینـه تاریخـی شوراهای حل اختلاف     
ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی     
هدف از تشکیل شورای حل اختلاف    
صلاحیت شورا­های حل اختلاف    
نقش شورای حل اختلاف در زندان زدایی    
زندان در اسلام    
بر ر سی و ضعیت زندا ن و زندا نی در ایرا ن    
پیشگیری مقدم بر درمان     
مشکلات پیشاروی موارد فو ق    
اصلاح قوانین و حبس‌زدایی    
منظور از کاهش استفاده از مجازات زندان چیست؟    
کاهش استفاده از مجازات زندان تا کجاست؟    
روش های اجرایی فعالیت های مربوط به زندان زدایی    
تشریح استراتژی و اهداف زندان زدایی    
تعدیل یا نفی زندان؟    
کاهش مجازات زندان؛ حمایت نسبی کارشناسان    
محاسن شوراهای حل اختلاف    
معایب شورای حل اختلاف    
نتیجه گیری    
منابع    

بخشی از منابع و مراجع پروژه دانلود تحقيق پيشينه تاريخي شوراهاي حل اختلاف در فایل ورد (word)

- جعفری لنگرودی، محمد جعفر، ترمینولوژی حقوق، تهران انتشارات گنج دانش،

- سلاحی، جعفر، مراجع اختصاصی شبه قضایی، تهران انتشارات جنگل چ اول

- استقامت، اورنگ، مقاله شورای حل اختلاف، چالش ها، فرصت ها، مجموعه مقالات( تبیین جایگاه علمی و نقش شورای حل اختلاف در نظام قضایی جمهوری اسلامی ایران) خرداد ماه 1387

- صمدی، راضیه، صلح و سازش در آموزه های دینی با محدودیت تحکیم بنیان خانواده ، مجموعه مقالات   ( تبیین جایگاه علمی و نقش شورای حل اختلاف در نظام قضایی جمهوری اسلامی ایران) خرداد ماه 1387

-استادی،رضا،شوری در قرآن و حدیث،انتشارات هجرت،1360

-بهشتی،مبانی نظری قانون اساسی،بنیاد نشر آثار و اندیشه های آیت الله شهید دکتر بهشتی،1377

-خوئینی،غفور،شکوه اردیبهشت،انتشارات فرهنگ صبا،چاپ اول،1386

-رحمانی،محترم،طالقانی و حقوق بشر،ماهنامه آفتاب،شماره 18،سال دوم،1381

-رهگشا،امیر حسین،نگاهی به شوراهای حل اختلاف،انتشارات دانشور،1383

-زارع پور،عبدالرحمن،جایگاه شورای حل اختلاف،پایان نامه کارشناسی ارشد،دانشکده حقوق و علوم سیاسی،دانشگاه تهران،1386

-فتحی،حجت الله،نقد و بررسی شوراهای حل اختلاف،فصلنامه تخصصی فقه و حقوق،سال اول،شماره چهارم،بهار 1384

-قهرمانی،نصرالله،توسعه قضایی و نهاد داوری،مجله کانون وکلاء،دوره جدید،شماره 3 ،فروردین ماه 1380

-کمیته بهبود فرآیندهای دادگستری استان تهران،نگاهی به پیش نویس آیین نامه شوراهای حل اختلاف،ماهنامه قضاوت،سال اول،شماره 5 ،خرداد 1382

- کاشانی،محمود،بررسی حقوقی لایحه شورای حل اختلاف و نهاد قاضی تحکیم،مجله کانون وکلای دادگستری مرکز،دوره جدید-شماره 24و23،بهار و تابستان 1385

-کشاورز،بهمن،نگرشی بر قانون تشکیل دادگاههای عمومی و انقلاب ،انتشارات میزان،چاپ اول،1373

-گودرزی بروجردی،محمد رضا،سیاست جنایی قضایی،برای معاونت حقوقی و توسعه قضایی قوه قضاییه،مرکز مطالعات توسعه قضایی،انتشارات سلسبیل،چاپ دوم،1385

-مرعشی،سید حسن،قضای شورایی،ماهنامه دادرسی،شماره 22،سال چهارم

-مشروح مذاکرات شورای بازنگری قانون اساسی ،جلد9،سال 1368

-نشریه مأوی،به شماره های مختلف

چکیده

یکی از مهترین اهداف تشکیل شورای حل اختلاف و شاید تنها مبنا ی تشکیل شورا  ایجاد سازش و حل اختلاف فی مابین  متداعین می باشد لکن در کنار این امر صلاحیت رسیدگی   به صدور حکم  بدون  ایجاد سازش  نیز پیش بینی شده است  طبیعتا محور رسیدگی در شورا  می بایست ایجاد سازش  بوده وهمین امر اهمیت این امر را دو چندان می نماید .ایجاد سازش به کیفیتی که کار ساز بوده ،ضمانت اجرای داشته باشد ومعمولا نیز دارای قابلیت حل وفصل موضوع به گونه ای که موجب  تشدید در گیری و تشکیل  پرونده های  پس از سازش  نگردد ، نیازمند راهکار ها و قابلیت هایست  که هدف از تشکیل این دوره آموزشی  بررسی جوانب این امر است .پر واضح است که  عواملی  از قبیل رسوم و فرهنگ  محلی،پیچیدگی های اجتماعی  و میزان تعهدات  عملی واخلاقی افراد  و اقشار موجود در هر جامعه ویا اقلیمی  در میزان حصول  نحوی تنظیم شازش و ضمانت اجرای لازم تا ثیر مستقیم   خواهد داشت  بر فرض مثال چنانچه افراد  جامعه ای  پایبند اصول اخلاقی  و اسلامی باشند ،ضرورت چندانی برای در نظر گرفتن وجه التزام عدم انجام تعهدات سازش وجود ندارد بر عکس چنانچه اشخاص به تعهدات خود پایبند نباشند ،لازم است با تعین ضرب الا جل  ومهلت برای تعهدات  فی مابین در خصوص نتایج عدم اجرای تعهدات نیز الزاماتی  در نظر گرفته شود  تا مو جب تجدید دادخواست  بمنظور الزام به انجام تعهدات  یا اقامه دعوای جدید  یا از سر گیری دعوای قبلی نگردد .در قانون ایران که بر گرفته از شرع مقدس اسلام  می باشد هم در ماهیت سازش  وهم در شکل ونحوه آن  مقرراتی  به تصویب  رسیده است . در قانون مدنی از ماده 752تا770در خصوص عقد صلح  تا یکی از عقود معین میباشد  بحث شده است  که دو شق صلح در مورد رفع  تنازع و صلح   جهت جلو گیری از  تنازع احتمالی را با فرض مختلف  مورد برسی قرار داد ه است .در قانون آیین دادرسی مدنی  نیز مواد 178الی 185به سازش اختصاص داده شده  که به صورت شکلی  مورد برسی قرار گرفته است  .در حقیقت صلح در قانون مدنی باصلح در قانون آیین دادرسی مدنی موضوع واحدی بوده که از دو منظر مورد برسی قرار گرفته است . آشنای اعضای محترم شورا در  هر  دو  شق در اصلاح فی مابین  واجرای مقررات  به کیفیت مطلوب  موثر خواهد بود .در کنار این دو قانون  مباحث دیگری  از جمله داوری  بخصوص در قانون طلاق وجود دارد  که مبنای ان نیز  سازش واصلاح ذات البین  است ودادگاه خانواده  را به ارجاع زوجین به داوری قبل از صدور حکم طلاق مکلف مینماید .در قانون  مدنی صحبت سازش  در قالب عقد صلح مطرح شده است که به عنوان یکی از عقود معین مطرح وماهیت این عقد را بیان میدارد  تادر یک تقصیم بندی کلی  به سازش قبل از تنازع  وبعد از تنازع  تقسیم می گردد  به عبارت دیگر سازش که در مورد رفع تنازع موجود وجلوگیری از تنازع اجتماعی  در آینده واقع میگردد  .اصولا سازشی که در شورا مطرح میگردد  وپس ازآن گزارش اصلاحی صادر خواهد شد سازشی است که برای رفع تنازع  موجود حاصل شده  و طرفین پرونده باطرح دعوی در دادگاه یا شورا حاضر شده اند  وبا ساعی اعضای شورا  یا دادگاه موضوع  به سازش منتهی شده است .بنابراین در تنظیم گزارش اصلاحی اصولا لازم است که درپاره ای از آن از عمو مات حقوق  وماده ای دیگر از قوانین ماهوی  از جمله قانون  مدنی قابل دست یابی است  نحوه و شکل سازش  وتنظیم گزارش اصلاحی نیز  در قانون آیین دادرسی مدنی  مطرح شده است . آنچه در بادی امر قابل توجه ودقت است که طرفین صلح می بایست اهمیت معامله وتصرف در مورد صلح  داشته باشند که این مهم هم در ماده753قانون مدنی ذکر شده وهم قانون آیین دادرسی مدنی مورد توجه قرار گرفته است جای که نا اهل (محجور)شخصا نمی تواند دادخواست داده  وطرف دعوی قرار گیرد .ماده 754شرط دیگر عقد صلح را مشروع بودن مو ضوع صلح قرار داده است  چنانچه طرح دعوی مربوط به  امر نامشروعی باشد یا درخواست صلح بر امر نا مشروعی  واقع شود طبیعتا مرجع  قضایی قرار عدم استماع دعوی صادر میکند .در قانون مدنی مواردی راکه صلح باطل بوده  یانافذ نمی باشد  بر شمرده است  از جمله صلح بر مبنای معامله باطله،اشتباه در طرف  مصالحه،صلح در موضوع نامشروع،صلحی که موضوع صلح منتفی بوده است .توجه به این مواردو آگاهی از موارد بطلان وعدم نفوذ  صلح می  تواند در پیشبرد اصلاح وسازش  فی مابین طرفین دعوی در مرجع  قضایی وتنظیم گزارش  اصلاحی موثر وصحیح ،راهگشا باشد .عمل لغو ومحجوره ای خواهد بود  که با صرف وقت ، هزینه ونیروی انسانی  نتیجه ای حا صل نگردیده است. در قانون آیین دادرسی مدنی ماده 178وبعد آن  پیرامون سازش مقرراتی راوضع نموده است  که با سازش قبل از دعوی ، سازش پس از آن ،سازش در دادگاه ،خارج از دادگاه ، سازش نزد مامورین رسمی  وبدون مامورین رسمی پرداخته است .هر کدام از این عناوین وضعیت خاص خود را دارد که در قانون به آن اشاره شده است ودر ادامه بحث به آن می پردازیم .آنچه مسلم است این است که در سازش اختیار نهای در اختیار طرفین است. هرچند اعضای شورا زمینه سازش را فراهم آورده است  وسعی در اصلاح فی مابین دارند  لکن نحوه سازش  در اختیار وبااراده طرفین دعوی است وطبیعتا سازش مسبوق  به رضایت باطنی طرفین خواهد بود .اماآنچه از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است  ،مدیریت سازش توسط اعضای شوراست  چراکه طرفین دعوی  چه بسا بر امری وبه نحوی سازش نمایند که عملا قابلیت اجرای آن وجود ندارد  یاضمانت اجرایی  برتخلف طرفین  از تعهدات  در نظر گرفته شده است ویامشکلات دیگری که همه این موارد ممکن است  منتهی به نزاع جدید  وتشکیل پرونده یا پرونده های دیگری بین طرفین میگردد .بعنوان مثال اعضای محترم شورا می بایست طرفین رادر مسیری قرار دهند  که عواقب عدم انجام تعهد سازش را احساس نموده  ودر انجام تعهدات خود  راغب نماید .بهترین راهکار تعین   وجه التزام در سازش نامه است .البته اگر طرفین  رضایت به این امر نداشته باشند  یاسازش صورت نمی گیرد  ویا سازش بدون ضمانت اجرا خواهد بود  که در این صورت  چنانچه باطل نباشد چا ره ای جز تنظیم گزارش اصلاحی باقی نمی ماند .اگر سازش در خارج از دادگاه با شورا باشد حضور طرفین در دادگاه یاشورا و اقرار به صحت آن لازم است .سازش باید به گونه ای باشد که اجرای آن بدون  نیاز به طرح دعوی جدید امکان پذیر باشد  مثلا چنانچه طرفین در حین سازش  تعهد به پرداخت فلان مبلغ  در فلان تاریخ در حق یکدیگر نمایند  به مراتب بهتر از این است که  چک یا سفته ای رد و بدل گردد .چرا که در نوع اول  پس از موعد مقرر  طبق مفاد سازش نامه  می توان  باصدور اجرائیه   مبلغ مزبور را وصول نمود ولی در نوع دوم طرح دعوی وجه چک لازم خواهد بود  مگر اینکه در سازش نامه  ضمانت اجرای  عدم پرداخت وجه چک در سر رسید به کیفیت دیگری مورد  سازش  واقع شده باشد . بنابراین دقت در نحوه تنظیم گزارش اصلاحی  وکار آمدی آن در فصل خصومت وحصول نتیجه موثر ،فوق العاده ضروری   ولازم است . مطلب دیگر که بیان آن خالی از فایده نیست  این است که  برخلاف رسیدگی وصدور حکم  که منحصرا  پیرامون خاسته مطروحه در دادخواست باشد در گزارش اصلاحی میتوان به مواردی که جزء خواسته نیست  نیز طرفین را به سازش  کشاند .چه بسا این امر  از دعاوی جدید نیز جلوگیری نماید .بعنوان مثال اگر مطالبه طلبی از جانب خواهان  موضوع دعوی قرار گیرد حکم دادگاه یاشورا می بایست منحصرا پیرامون همان ادعا صادر گردد ولی اگر موضوع به سازش منتهی گردد  امکان تعیین تکلیف پیرامون مسایل دیگرر   فی مابین نیز وجود خواهد داشت ومحدودیتی در این خصوص وجود ندارد  این امر خود به خود   از طرح دعاوی جدید پیرامون ادعاهای دیگر فی مابین  خود داری میکند .نکته دیگری که ذکر آن لازم است این است که هر چند سازش بارضایت قبلی طرفین محقق می گردد ودر قانون  مدنی هم در ماده 763صلح به اکراه  رانافذ ندانسته است ،لکن گاهی در دادگاه یاشورا طرفین به سازش میرسند  ولی نه به کیفیتی که رضایت قبلی از یکدیگر داشته باشند  به این معنی که گاهی طرفین بایکی از آنان باانگیزه ای از قبیل احترام به اعضای شورا ،رودر بایستی ،خسته شدن از روند معمولی پرونده مطروحه یا گرفتاری شخصی ویاهر دلیل وانگیزه دیگر  تن به سازش می دهد  ورضایت قبلی به این امر ندارند .در این مواقع شبهه ای که بین عزیزان وجود دارد  در ضمن بحث مطرح میگردد  این است که آیا چنین سازشی که رضایت درونی  وطیب خاطر وجود ندارد  از مصادیق ماده 763بوده  وغیر نافذ است  ؟پاسخ این است که چنین سازشی نافذ وصحیح بوده  .اکراه  درونی واز جانب خویش است و هیچگونه سلب رضا از بیرون صورت نگرفته است  این شخص میتواند از سازش سر باز زند و کسی اورا اجبار به سازش ننموده است .نکته آخر اینکه مفاد سازش نامه مانند آراء محاکم و شوراها  قابلیت اجرا دارد . بهمین لحاظ گزارش اصلاحی بایستی به گونه ای تنظیم شود و عملا اجرای آن با موانع بر خورد نکند.وبه نحوی نباشد که نتوان اجرا  نمود

واژگان کلیدی

شورا، شورای حل اختلاف، صلح و سازش، داوری، جرم قابل گذشت، تشریفات دادرسی

مقدمه

ماده 189 قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مقرر می دارد

شورای حل اختلاف « به منظور کاهش مراجعات مردم به محاکم قضایی و در راستای توسعه مشارکتهای مردمی، رفع اختلاف محلی و نیز حل و فصل اموری که ماهیت قضایی ندارد و یا ماهیت قضایی آن از پیچیدگی کمتری برخوردار است به  شوراهای حل اختلاف واگذار می گردد. حدود وظایف و اختیارات این شوراها، ترکیب و نحوه انتخاب اعضای آن براساس آیین نامه ای خواهد بود که به پیشنهاد وزیر دادگستری و تصویب هیأت وزیران و به تایید رئیس قوه قضاییه می رسد»

ماده 134 قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران عیناً ماده 189 فوق الذکر را برای دوره برنامه چهارم توسعه نیز تنفیذ و تأیید کرده است

آیین نامه اجرایی ماده 189 مذکور در سال 1381 به تصویب رسیده است و بدین ترتیب از سال 1381 به بعد عملاً شوراهای حل اختلاف فعالیت خود را شروع کرده اند به نحوی که امروزه در اکثر شهرها و روستاهای کشور، این شوراها به حل و فصل برخی از اختلافات مردم می پردازند

« انواع نهادهای سازش در نظام حقوقی کشورهای جهان »

 در غالب کشورها ، در نظامهای حقوقی آنها ، علاوه بر سیستم رسمی دادگستری نهادهای مردمی نیز در کنار دادگستری به حل و فصل اختلافات مشغولند

1- نهادهای سازش در نظامهای کامن لا

الف – انگلیس

در سیستم حقوقی انگلیس که متخذ از کامن لاست ، حقوقدانان تا سال 1800 م ، در دانشگاه تربیت نمی شدند . بلکه حقوق بصورت تجربی و در رویه قضایی دادگاهها آموخته می شد

امروز ، نیز در انگلستان برای وکیل دادگستری ، مشاور حقوقی یا قاضی شدن داشتن لیسانس از یک دانشگاه ضروری نیست ، آنان بر حسب سنت از طریق عمل تربیت می شدند

در حقوق انگلیس ، تعداد قابل ملاحظه ای از اختلافات ، که از اختلافات مورد رسیدگی دادگاههای عادی کمتر نیست ، در حال حاضر به سازمانهایی ارجاع می شود که در آنان حقوقدانان با غیر حقوقدانان مشترکاً به قضاوت می نشینند ، یا حتی ممکن است حقوقدانان در آنها شرکت نداشته باشند . و در این سازمانها ، اختلافات با شیوه ها و روحیه ای کاملاً متفاوت با شیوه و روحیه کامن لا ، رسیدگی و حل و فصل می شود . اکثریت عظیم دعاوی ، در انگلستان ، بوسیله دادگاههای معروف به دادگاههای تالی ، کمیسیونهای عادی اداری و داوران خصوصی حل و فصل می شود . تصمیم داور جز هنگامی که بتوان به صادر کننده آن رفتاری ناروا را نسبت داد لغو نمی شود

در زمینه کیفری رسیدگی به جرایم کوچک بر عهده ، ماجیسترهاست ، که افراد ساده ای هستند و مقام قاضی صلح به آنان واگذار شده است . قضات صلح حقوقدانان نیستند ، آنان وظایف خود را با کمک منشی حقوقدان انجام می دهند و حق الزحمه ای دریافت نمی کنند . صلاحیت ماجیسترها ، در امور کیفری ، منحصر به حکم دادن در مورد جرایم کوچک نیست ، در مورد جرایم بزرگ نیز ، بموجب آیین دادرسی مقدماتی ، بر عهده آنان است که تصمیم بگیرند که آیا دلایل کافی مجرمیت برای فرستادن متهم به دادگاه سلطنتی وجود دارد یا نه ؟

در مورد امور اداری و برای حل مشکلات پدید آمده در زمینه پاره قوانین سازمانهای مختلفی بنام ، دفتر ، کمیسیون یا دادگاه صلاحیت « شبه قضایی » یافته اند

ب – آمریکا

در ایالات متحده آمریکا و بویژه در سانفراسیسکو ، یک جنبش کاملاً مستقل از قدرت عمومی و بویژه از دادگستری چه از نظر تأمین مالی و چه از نظر ارجاع موارد به کمیته های میانجیگری که تنها کمتر از 3 % از پرونده های ارجاعی را از پلیس و دادسرا دریافت می کنند وجود دارد

هیأتهای ( شوراهای ) محلی سانفرانسیسکو پاسخی صرفاً اجتماعی محسوب می شود که تحت تأثیر اندیشه های یک وکیل آمریکایی که نظام کیفری را ناکارا دانست در سال 1976 ، بوجود آمد . این هیأت ( شورای انجمن ) محلی مردمی از چندین عضو افتخاری ساکن در محله تشکیل شده است

ج – هند

در هند بر اساس عرف و عاداتی زندگی می کنند که تحت حاکمیت مکتب هندویسم است . عرف ها بسیار متفاوتند . هر طبقه منفصل ( کاست ) یا تقسیمات جزء طبقه منفصل از قواعد عرفی ویژه خود پیروی می کنند ، مجامعی ( پانشایات ) در سطح محله تمام مشکلات و تمام دعاوی را بر تکیه آرا تصمیم می گیرند ، وسایل مؤثری برای فشار و مجازات در اختیار دارند . هولناکترین ضمانت اجرا ، اخراج از طبقه است که فرد را، در جامعه ای که زندگی خارج از تعلق به گروه در آن معنایی ندارد ، منزوی می کند . بعبارتی ، توسل به سیستم غیر رسمی و مردمی ، در حل و فصل اختلافات ، در عمل ، اهمیت بیشتری از نظام رسمی دارد

2- نهادهای سازش در نظامهای رومی و ژرمنی

در کشورهای دارای « حقوق نوشته » نیز ، انجمن های مردمی و شوراهای محلی ، در کنار و در معیت دادگستری در حل و فصل دعاوی واجد اهمیت باشد

الف- فرانسه

در فرانسه بمنظور اجتناب از نظام کیفری، میانجیگری بعنوان مقوله مشابه و مجاور حقوق کیفری، ظاهر می شود

در این کشور، میانجیگری، اصولا براساس و در چارچوب « اصل مناسب بودن تعقیب کیفری» که برای دادسرا در نظر گرفته شده است اعمال می شود. در این صورت دادسرا یا انجام امر میانجیگری را به مرجعی خارج از خود محول می کند، یا اینکه خود، اداره و هدایت میانجیگری را بعهده می گیرد. بعضی از قضات تحقیق، نیز میانجیگری را در چارچوب اختیاراتی که در زمینه تحقیقات دارند، انجام دهند و در صورت لزوم قرار منع تعقیب صادر می نماید

اختیار ارجاع پرونده به میانجیگر، از دو طریق به دادگاهها نیز داده شده است: یا درچارچوب بایگانی کردن پرونده ( مثلاً دادگاههای اطفال در اتریش بهمین شکل عمل می نمایند )، یا در چارچوب تعلیق کیفر، همراه با احاله آن به یک نهاد خارج از نظام کیفری ( مثلاً طرح جبران و ترمیم خسارت در انگلستان نیز همین گونه است)

بدین ترتیب، در فرانسه، امر میانجیگری، یا در داخل نظام کیفری صورت می گیرد و یا اینکه تحت اداره و نظارت کامل دستگاه دادگستری صورت می پذیرد . بعبارتی، در این کشور، امر میانجیگری، بصورت کاملاً مستقل از نظام کیفری نیست، بلکه مکمل و در جوار دادگستری قرار می گیرد

ب- آلمان

در آلمان، میانجیگری را از طریق تکلیف آن به بزه دیدگان بعنوان « شرط مقدماتی ضروری برای اقامه شکایات رسمی»(دادگستری)، تشویق می کنند، بدیهی است در این حالت، پیامد میانجیگری مضاعف است. زیرا مطالعات سنجشی نشان می دهد که از هر دو مورد میانجیگری، یک مورد آن موفقیت آمیز است، لیکن تعداد کل پرونده ها کاهش می یابد. زیرا این روش رسیدگی، نقش انصراف آوری برای شاکی ایفا می کند

در نظام حقوقی کشور ما که مطابق قانون اساسی، احقاق حق و رسیدگی به تظلمات از وظایف دادگستری و قوه قضائیه است، بنظر می رسد این روش، جهت مشارکت مردم در حل و فصل دعاوی، مناسب باشد. زیرا هم از بار دادگستری کاسته می شود و مردم تشویق به صلح وسازش در خارج از دادگستری می شوند و هم اینکه، چنانچه در نهایت، نهاد سازش، موفق به برقراری و ایجاد صلح و مودت بین طرفین نگردید، حق مراجعه به دادگستری از ذیحق سلب نمی شود و ایشان می تواند جهت احقاق به دادگستری متوسل شود و بدین طریق، شائبه مغایرت با قانون اساسی پیش نمی آید

 دانلود مقاله پيدايش شيعه در فایل ورد (word) دارای 15 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد دانلود مقاله پيدايش شيعه در فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه دانلود مقاله پيدايش شيعه در فایل ورد (word)

چکیده    
مقدمه    
مفهوم‌شناسی شیعه    
الف. شیعه در لغت    
ب. شیعه در اصطلاح    
مستشرقان و مسئله پیدایش تشیع    
1 منشا شیعه از دیدگاه ولهوزن    
2 پیدایش تشیع از دیدگاه خانم لالانی    
3منشأ شیعه از دیدگاه هایسل هالم    
الف. نام و تعریف    
ب. خاستگاه تشیع    
4 دیدگاه اچ. آربری    
5 پیدایش تشیع از دیدگاه جویس ان. دیلی    
دیدگاه برگزیده    
نتیجه‌گیری    
منابع    

بخشی از منابع و مراجع پروژه دانلود مقاله پيدايش شيعه در فایل ورد (word)

1-     آل کاشف الغطاء، محمد حسین، اصل الشیعه و اصولها، تحقیق علا آل جعفر، قم، موسسه امام علی علیه السلام،
2- ابن منظور ، محمد بن مکرم، نشر ادب حوزه، 1405؛
3- ابن اثیر، مبارک بن محمد، النهایه فی غریب الحدیث، تحقیق طاهر احمد الزاوی و محمود محمد الطناحی، قم، مؤسسه اسماعیلیان، 1364
4- آچ آربری;[و دیگران] تاریخ اسلام، ترجمه احمد آرام، پژوهش دانشگاه کمبریج زیر نظر پی ام، هولت ان. ک. س محبتون، تهران، امیدکبیر،
5- باسورث، کلیفوردادموند، سلسله‌های اسلامی، فریدون بدره‌ای، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی (پژوهشگاه)، تهران، 1371
6- جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح، تحقیق احمد بن عبدالغفور عطار، بیروت، دارالعلم للملائین، 1407
7- زبیدی، محمدمرتضی، تاج العروس، بیروت، مکتبه الحیاه
8- شیبی، کامل مصطفی، الصله بین التصوف و التشیع، بیروت، دار الاندلس،
9- صدر سید محمد باقر، تشیع مولود طبیعی اسلام، ترجمه علی حجتی کرمانی، ایران چاپ،
10- طباطبائی، محمد حسین، شیعه در اسلام، قدس رضوی، قم، 1385
11- ولهوزن، یولیوس، تاریخ سیاسی صدر اسلام و شیعه و خوارج، محمدرضا افتخارزاده، دفتر نشر معارف اسلامی، 1375
12- ویلی، جویس ان نهضت اسلامی شیعیان عراق، مهوش غلامی، اطلاعات، تهران، 1373
13- لالانی، ارزینا، نخستین اندیشه‌های شیمی، ترجمه فرزان فریدون بدره‌ای، 1381، تهران
14- هالم، هانیس، تشیع، ترجمه محمد تقی اکبری، قم، نشر ادیان، 1384
[1] . جوهری ، صحاح، ج3، ص1240، ابن اثیر، النهایه فی غریب الحدیث، ج2، ص519، ابن منظور، لسان العرب، ج8، ص188، زبیدی، تاج العروس، ج5، ص405
[2] . ابن منظور، لسان العرب، ج8، ص188
[3] . ابوهلال عسکری، الفروق اللغویه، ص307
[4] . طباطبایی، سیدمحمد حسین، شیعه در اسلام، ص28
[5] . ولهوزن، یولیوس، تاریخ سیاسی صدر اسلام (شیعه و خوارج)، ترجمه: محمدرضا انتحارزاده، دفتر نشر معارف اسلامی، 1375، چاپ اول، ص139 – 141
[6] . لالانی، ارزینا، نخستین اندیشه‌های شیعی، ترجمه فریدون بدره‌ای، نشر فرزان، ص37
[7] . همان، ص8
[8] . همان، ص9
[9] . هالم، هایسل، تشیع، محمد تقی اکبری، ص15، قم، نشر ادیان، چاپ اول، 1384، ص16 – 45
[10] . آچ. آربری، [و دیگران] تاریخ اسلام، احمد آرام، ص120، پژوهش دانشگاه کمبریج زیر نظر پی. ام. هولت، ان. ک.س. لمبون، تهران، امیرکبیر، 1377، چاپ دوم
[11] . ویلی، جویس ان، نهضت اسلامی شیعیان عراق، مهوش غلامی، چاپ اول، اطلاعات، تهران، 1373 ص22 و 23
[12] . راجع به همزاد بودن شیعه با اسلام ر.ک. محمدحسین آل کاشف الغطاء، اصل الشیعه و اصولها، ص184، محمد باقر صدر، تشیع مولود طبیعی اسلام، ص82، سید محمد حسین طباطبایی،  شیعه در اسلام،ص 29، کامل مصطفی الشیبی، الصله بین التصوف و التشیع، ص23

چکیده

شیعه در لغت به معنای پیرو است و در اصطلاحی عام به معنای کسانی است که به خلافت بلافصل امام علی علیه‌السلام پس از وفات پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم اعتقاد دارند. موضوع زمان پیدایش تشیع از جمله موضوعاتی است که از دیرباز میان اندیشمندان مسلمان و غیر مسلمان به موضوعی پردامنه معروف بوده است. آنچه در این نوشتار به دنبال آن هستیم، بررسی آغاز پیدایش تشیع از دیدگاه تنی چند از اندیشمندان غربی است. بر اساس یافته‌های این تحقیق، اغلب مستشرقان پیدایش تشیع پس از وفات پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم می‌دانند

مقدمه

وجود فیزیکی پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم به خودی خود موجب وحدت میان مسلمانان بود و جامعه اسلامی در زیر سایه پرچم اسلام جامعه‌ای یکپارچه به نظر می‌رسید. با ارتحال آن رهبر جامعه اسلامی، اختلاف بر سر جانشینی ایشان به بزرگ‌ترین تفرقه میان مسلمانان انجامید و در پی آن، دیگر موضوعات اعتقادی نیز به نوبه خود موجب اختلافات بیشتری میان باورمندان به دین اسلام شدند. امروزه جهان اسلام متشکل از دو فرقه بزرگ شیعه و اهل سنت است و سوال از زمان پیدایش تشیع موضوعی است که هنوز ذهن اندیشمندان و محققان را به خود مشغول کرده است

آنچه در این نوشتار می‌آید نگاهی گذرا به نظریات برخی مستشرقان درباره منشأ و خاستگاه تشیع است

مفهوم‌شناسی شیعه

پیش از ورود به بحث آشنایی با مفهوم لغوی و اصطلاحی شیعه امری ضروری است تا تصویر روشنی از محل بحث داشته باشیم

الف. شیعه در لغت

اغلب لغت نویسان راجع به معنای لغوی شیعه بر این نظر هستند که

«شیعه الرجل : أتباعه وأنصاره»[1]

«شیعه یک مرد، پیروان و یاران او هستند.»

برخی دیگر از لغت­نویسان در این باره می‌نویسند

«الشیعه: القوم الذین یجتمعون على الأمر  وکل قوم اجتمعوا على أمر ، فهم شیعه»[2]

«شیعه گروهی هستند که بر یک امر متفق و مجتمع هستند و هر گروهی که بر یک  امر اجتماع کنند، آنها شیعه هستند.»

در این میان ابوهلال عسکری در تفاوت میان شیعه و  جماعت می نویسد

«الفرق بین الشیعه والجماعه : أن شیعه الرجل هم الجماعه المائله إلیه من محبتهم له»[3]

«تفاوت میان شیعه و جماعت: شیعه مرد جماعتی هستند که به جهت محبتشان نسبت به او، به وی گرایش پیدا کرده‌اند.»

ب. شیعه در اصطلاح

برای شیعه معانی اصطلاحی متعددی بیان شده است که به برخی از آنها اشاره می‌کنیم

1 شیعه به کسانی گفته می‌شود که محبت اهل بیت پیامبر اکرم(ص) را در دل دارند؛

2 شیعه به کسانی گفته می‌شود که جانشینی پیغمبر اکرم(ص) را حق اختصاصی خانواده رسالت می‌دانند و در معارف اسلام پیرو مکتب اهل بیت می‌باشند.[4]

به نظر می‌رسد با نگاهی به فرقه‌های متعدد شیعه باید وجه جامعی برای آنها پیدا کرد و شیعه را به گونه‌ای تعریف کرد که دربردارنده تمام آن فرقه‌ها باشد؛ از این رو می‌توان گفت: شیعه به کسانی گفته می‌شود که جانشینی پیامبر گرامی اسلام  صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم را حق امام علی علیه‌السلام و فرزندان او می‌دانند

 دانلود مقاله سيماى يهود در ادب منظوم پارسى در فایل ورد (word) دارای 19 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد دانلود مقاله سيماى يهود در ادب منظوم پارسى در فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه دانلود مقاله سيماى يهود در ادب منظوم پارسى در فایل ورد (word)

چکیده  
«به معناى ذلت»  
«به معناى پستى»  
شواهدى از خاقانى:  
بیتى از مسعود سعد سلمان:  
پى‏نوشت‏ها:  
منابع:  

بخشی از منابع و مراجع پروژه دانلود مقاله سيماى يهود در ادب منظوم پارسى در فایل ورد (word)

ـ ابن اثیر، عزالدین ابوالحسن على بن ابى الکرام الشیبانى، الکامل فى التاریخ (بیروت، دارصار، 1385 ه.ق)

ـ اثیر الدین آخسیکتى، دیوان آخسیکتى، تصحیح و مقابله و مقدمه رکن الدین همایون فرخ، چ اول (تهران، ناشر کتابفروشى رودکى، 1337)

ـ انورى، دیوان انورى، به اهتمام محمد تقى مدرس رضوى (تهران، انتشارات بنگاه، ترجمه و نشر کتاب، 1337)

ـ جوینى، مؤیدالدوله منتجب الدین، عتبه الکتبه، به تصحیح و اهتمام محمد قزوینى و عباس اقبال، چ اول (تهران، شرکت سهامى چاپ، 1329)

ـ حافظ، دیوان حافظ، (تهران، نشر احیاء کتاب، 1381)

ـ خاقانى، حسان العجم افضل الدین ابراهیم، دیوان شعر، تصحیح و تحشیه و تعلیقات على عبدالرسول (انتشارات کتابخانه خیام، 2537)

ـ ژنده پیل، شیخ احمد جام، دیوان شعر، (نشریات ما، بى‏تا)

ـ سعدى، کلیات سعدى، با مقدمه و تصحیح محمد على فروغى، چ اول (تهران، نشر طلوع، 1374)

ـ صفا، ذبیح الله، تاریخ ادبیات، چ بیستم (تهران، انتشارات ققنوس)

ـ عراقى، فخرالدین ابراهیم همدانى، دیوان عراقى، چ سوم (تهران، مؤسسه انتشارات نگاه، 1376)

ـ عطار، فریدالدین، دیوان عطار، با تصحیح، مقابله و مقدمه سعید نفیسى (تهران، انتشارات کتابخانه سنایى)

ـ عنصرى بلخى، دیوان شعر، به کوشش دکتر محمد دبیرسیاقى، چ دوم (تهران، انتشارات کتابخانه سنایى، 1363)

ـ فراى، ریچارد، عصر زرین فرهنگ ایران، ترجمه‏ى مسعود رجب‏نیا (تهران، انتشارات سروش، چ اول، 1358)

ـ کستلر، آرتور، خزران، ترجمه‏ى محمد على موحد (تهران، انتشارات خوارزمى، 1361)

ـ مجدهمگر، دیوان مجدهمگر، تصحیح و تحقیق احمد کرمى، چ اول (انتشارات ما، 1375)

ـ سعد سلمان، مسعود، دیوان شعر، تصحیح رشید یاسمى، چ دوم (تهران، امیرکبیر، 1362)

ـ مولوى، جلال الدین بلخى، مثنوى معنوى، تصحیح رینولد نیکلسون، چ سوم (انتشارات ققنوس، 1378)

ـ نادرى شیخ، عباس، موقع یهود در ایران از قرن سوم تا هفتم، پایان‏نامه کارشناسى ارشد (دانشگاه تربیت مدرس، 1383)

ـ ناصرخسرو، دیوان ناصرخسرو، (تهران، دنیاى کتاب، بى‏تا)

ـ نظامى گنجوى، دیوان کلیات خمسه، چ سوم (تهران، امیرکبیر، 1351)

چکیده

بررسى آثار منظوم ادب پارسى در ارتباط با یهودیان، گذشته از این که ما را با نحوه‏ى تفکر شعرا و سخنوران در مورد یک گروه اقلیت فکرى و مذهبى آشنا مى‏کند، مى‏تواند ما را به درک بهتر اوضاع زندگى یهودیان آن دوره‏ها رهنمون سازد. آثار این بزرگان که در واقع، بخش مهمى از هویت ملى و فرهنگى ما را تشکیل مى‏دهد، ارزش زیادى در درک صحیح الگوهاى رفتارى دارند. داشتن تساهل و تسامح در برخورد با افکار و عقاید مخالف فکرى و مذهبى، پرهیز از جزم‏اندیشى و اختلافات فرقه‏اى و عقیدتى و هم‏چنین پرهیز از ظاهربینى و درک حقیقت موجود در هر دین و آیینى اساس فکر و اندیشه‏ى پدیدآورندگان این آثار است

  بازتاب سیماى یهود در ادب منظوم پارسى در سده‏ى سوم تا سده‏ى هشتم هجرى قمرى از دو لحاظ قابل توجه است. نخست این که شاعران و سخنوران این دوره‏ها به لحاظ فکرى، نسبت به یهود چگونه مى‏اندیشیدند و چه عواملى بر نحوه‏ى نگرش آنها تأثیر مى‏گذاشت و دیگر این که، کدام بخش از زندگى اجتماعى این قوم در آثار منظوم این دوره بازتاب یافته است

اخبار مربوط به یهودیّت و یهودیان در این گونه آثار به دو شکل جلوه‏گر شده است. بخشى از این اخبار در واقع، بازتاب همان روایات و حکایاتى است که در قرآن آمده است. کمتر سخنورى را مى‏توان یافت که از قصص بنى‏اسرائیل و انبیاى این قوم سخنى به میان نیاورده باشد. برخى از ویژگى‏هاى مربوط به انبیا، سمبلى است براى بیان احساسات درونى شاعر، على‏الخصوص هنگامى که پیامبر اسلام صلى‏الله‏علیه‏و‏آله نعت مى‏شود، جامع تمام صفات برگزیده‏ى پیامبران پیشین خود معرفى مى‏گردد، پیامبرى که حُسن یوسف، هیبت موسى، شکوه سلیمان و حلم عیسى را به همراه دارد. نه تنها سخنوران و مورّخان اسلامى، بلکه تمام اقشار جامعه به پیروى از قرآن با احترام و تقدس خاصى از پیامبران بنى‏اسرائیل سخن مى‏گویند، اصلى که شاید خود یهودیان به پیروى از تورات، چندان آن را مراعات نمى‏کنند

بخش دوم اخبار وارده در رابطه با خود قوم یهود است. قرآن در معرفى این قوم، اوصاف چندان مثبتى به کار نمى‏برد؛ حرص شدید به دنیا،1 کتمان حقایق،2 سعى و اهتمام به قتل انبیا،3 بهانه‏جویى و خیانت در امانت4 از جمله صفاتى است که قرآن در مورد آنان به کار مى‏برد. در مجموع اسلام حُسن نظرش به مسیحیّت بیشتر از یهودیّت است. دلیل موضع‏گیرى تند قرآن برضدّ قوم یهود ریشه در عملکرد خود قوم یهود داشت. تا زمانى که یهودیان برضدّ اسلام و پیامبر صلى‏الله‏علیه‏و‏آله موضع خشنى اتخاذ نکرده بودند، قرآن نیز موضع منفى‏اى نگرفته بود، اما با هجرت پیامبر صلى‏الله‏علیه‏و‏آله از مکه به مدینه و آغاز تنش بین مسلمانان و یهودیان که نتیجه‏ى پیمان‏شکنى خود یهودیان بود، موضع قرآن و به پیروى از آن بینش مسلمانان نسبت به یهود تغییر کرد. طبیعى است، مسلمانى که قرآن مى‏خواند و از اوصاف قرآنى یهود آگاه مى‏شود، نمى‏تواند نگرش چندان مثبتى نسبت به این قوم داشته باشد. شعرا و سخنوران نیز تحت تأثیر قرآن دید مثبتى نسبت به یهودیان نداشتند. قرآن مؤثرترین عامل شکل‏گیرى افکار مسلمین نسبت به امور بود

این گروه نخبه و تحصیل‏کرده که در واقع متولَّیان فرهنگى جامعه محسوب مى‏شدند، سعى داشتند تا سطح اخلاق را در جامعه بالا برده و فرهنگ ایرانى ـ اسلامى را غنا بخشند. غالب اخبار و روایات این گروه تکیه بر اخلاق داشت و بر رشد و توسعه‏ى اخلاق اسلامى تأکید مى‏نمود. اگر رفتار قوم یهود، مورد انتقاد واقع مى‏شد به خاطر گذشته‏ى تاریخى منعکس شده‏ى آنان در قرآن و هم‏چنین عملکرد آنان در جامعه‏ى آن زمان بود. غالب مشاغل تحریم شده و مکروه5 در اسلام از سوى یهودیان اداره مى‏شد، آنان بزرگترین رباخواران جامعه محسوب مى‏شدند. حال، اگر مسلمانى به چنین عمل ضد اخلاقى مبادرت مى‏نمود به یهود تشبیه مى‏شد. انجام اعمال منافى شرع و اخلاق در خفا از سوى مسلمین از جمله‏ى دیگر اقداماتى بود که عامل به آن به یهود تشبیه مى‏گردید. گر چه بیت ذیل، مربوط به چند دهه‏ى متأخر از دوره‏ى مورد بحث ماست، اما به کارگیرى آن از سوى حافظ ناشى از ریشه‏دار بودن چنین رفتارى است؛ رفتارى که جامعه‏ى اسلامى به خوبى از آن آگاه بود

احوال شیخ و قاضى و شرب الیهودشان      کردم سؤال صبحدم از پیر مى فروش

شرب خمر یهودیان در خفا، ناشى از ممنوعیت‏هایى بود که جامعه‏ى اسلامى در مورد شراب اعمال کرده بود. استفاده از شراب و خَمریات در اسلام حرام است، بنابراین یهودیان که به پیروى از آیین خود مجاز به استفاده از آن بودند، حق نداشتند در ملاء عام مبادرت به ساختن، خوردن و فروختن شراب کنند. آنان مى‏بایست به دور از انظار مسلمانان چنین کارى را مى‏کردند. بعدها این کار یهودیان نه تنها در مورد شراب، بلکه در مورد هر عمل حرام دیگر، نمادى شد براى اقدامات افرادى که در جهت خلاف اخلاق اسلامى گام بر مى‏داشتند

عوامل دیگرى که بر خط مشى فکرى یک سخنور تأثیر مى‏گذاشت، خاستگاه جغرافیایى، مسائل اعتقادى و هم‏چنین نحوه‏ى معیشت شاعر بود. محیط، یکى از عوامل مؤثر در شکل‏گیرى و رشد شخصیت انسان به شمار مى‏رود. هر فردى سعى دارد تا به هنجارهاى پذیرفته شده‏ى محیط زندگى خود احترام بگذارد و از ناهنجارى‏ها بپرهیزد. بسیار مهم است که ما بدانیم در پیرامون ما چه کسانى هستند و چه رفتارى دارند. ارزش‏ها و ضدارزش‏ها از نظر آنها چیست؟ بنابراین، شاعرى که در محیط زندگى خود، بخش کثیرى از اهل ذمّه به ویژه یهودیان را جاى داده بود و هر روز شاهد جریان زندگى آنان بود، نمى‏توانست دیدگاهش با کسى که ارتباط مستقیمى با آنان نداشت و اوضاع زندگى آنان را به خوبى درک نمى‏کرد، یکى باشد

بینش و نگرش اعتقادى هر فردى نقش مهمى در تعیین تفکر و شکوفایى اندیشه دارد. دیدگاه مذاهب و فرقه‏هاى مختلف اسلامى نسبت به حق و حقوق ذمّیان متفاوت است. در این میان، فقه حنفى و شیعى رعایت حال ذمّیان را بیش از فقه شافعى و حبنلى کرده است. هم‏چنین تفاوت بارزى در دیدگاه گروه‏هاى فکرى معتزله، اخوان‏الصفا و صوفیان نسبت به این مسئله وجود دارد

در برخى موارد، در منابع تاریخى و ادبى ارتباط سخت و تنگاتنگى بین صوفیان، عرفا و ذمّیان دیده مى‏شود. یهودیان على‏رغم سرسختى و لجاجتى که در حفظ آیین خویش نشان مى‏دادند، گاهى با مشاهده‏ى عملکرد عرفا و صوفیان با اشتیاق پذیراى اسلام مى‏شدند، یهودیانى که به واسطه‏ى رفتار این گروه مسلمان شده‏اند کم نیستند، به طور مثال از شعراى مورد بحث دروه‏ى ما، شیخ احمد جام ژنده پیل، از عرفاى قرن پنجم8 و فخرالدین ابراهیم همدانى متخلّص به «عراقى» توانسته بودند، گروهى از یهودیان را مسلمان نمایند.9 صوفى، همان طور که اسباب اسلام آوردن کسى را فراهم مى‏ساخت، ممکن بود خود نیز به آیین دیگرى در آید. هرچند عملاً خروج از اسلام بسیار کم رخ مى‏داد، با این حال، صوفى معتقد بود؛ اگر چیزى بتواند یک مسلمان را از دایره‏ى اسلام خارج کند، آن نیروى «عشق» است. عطار مى‏گوید: یهودى شدن یک مسلمان، خاصه یهودى شدن شیعه در واقع از شگفتى‏ها است

دل نفس شد و شگفت آمد           گر یک علوى جهود گردد

عطار عقیده دارد، کسانى که على‏رغم وحدت وجود، قائل به تکثر وجود مى‏باشند در زمره‏ى «گبر» و «جهود» قرار دارند. از نظر او ممکن است که این وجود واحد در اجزاى کثیر متجلّى شود، اما این به منزله‏ى تکثر وجودى نیست. درست این است که انسان در وجود هر ذره‏اى تنها یک خالق را ببیند و بر یگانگى او اذعان کند، اگر چنین شود، دیگر راه رسیدن به حقیقت محدود و منحصر به یک راه یا روش یک فرقه‏ى مذهبى نمى‏گردد

هر که را ذره‏اى وجود بود            پیش از هر ذره‏اى سجود بود

نه همه بت ز زر و سیم بود           که بت رهروان وجود بود

هر که یک ذره مى‏کند اثبات       نفس او گبر یا جهود بود

در حقیقت، چو جمله یک بودست            پس همه بودها نبود بود

مولوى نیز در مثنوى و معنوى خویش، معتقد است که حقیقت ادیان یکى است و انبیا هدف واحدى را دنبال مى‏کرده‏اند. کتاب او که در واقع تفسیرى از قرآن و احادیث اسلامى است، دید چندان مطلوبى نسبت به یهودیان ندارد. از نظر او آنچه «جهود سگ»12 را وادار به دوگانه بینى و جدا دانستن ادیان مى‏کند، همانا ظاهربینى اوست

آن جهود از ظرف‏ها مشرک شده است      نور دید آن مؤمن و مدرک شده است

چون نظر بر ظرف افتد روح را      پس دو بیند شیث را و نوح را

از نظرگاه است، اى مغز وجود      اختلاف مؤمن و گبر و جهود

مولوى در حکایات دیگرى که داستان آن درباره‏ى قتل نصارا توسط یک پادشاه «جهود» است، اعلام مى‏دارد که داستان این شاه به حکایت مرد احولى مى‏ماند که به واسطه‏ى معیوب بودن چشمش یک شیشه را دو شیشه مى‏دید. پند اطرافیان، مبنى بر این که شیشه یکى است و دوگانگى آن حاصل خطاى دید چشم توست، مؤثر واقع نشد، لذا او تصمیم گرفت با شکستن یکى، شیشه واقعى را از غیر واقعى تمیز دهد، اما شکسته شدن شیشه همان و محو شدن هر دو تصویر همان. از نظر او شاهى که در صدد نابودى مسیحیت بود، در واقع ضربه به هر دو دین مى‏زد و گر نه، دین موسى و عیسى یکى است و نمى‏شود یکى را شکست تا دیگرى را دید.15 او در حکایات دیگرى، باز به کشته شدن نصارا توسط شاه جهود اشاره کرده است. حکایت دوم او در واقع، همان داستان اصحاب «اخدود» سوره‏ى «بروج» است

نگاه حقیرانه‏ى مولوى به «جهود» همانا ناشى از عملکرد قوم یهود بود. قرآن درباره‏ى آنان مى‏گفت که یهودیان على‏رغم اینکه مى‏دانستند محمد حق است و همان طور که فرزندان خود را مى‏شناختند، حقانیت دین اسلام را نیز به همان نسبت مى‏شناختند،17 ولى با این حال، مخالفت مى‏کردند. از دیدگاه اندیشمندان اسلام، یهود مخالف حق و حقیقت بود. مولوى مى‏گوید با این که حق در همه جا و همه چیز جلوه مى‏کند، اما شناخت آن کار هر کسى نیست. اگر چنین امرى کار ساده‏اى بود دیگر یهودى، مسیحى و زردشتى بودن معنایى نداشت

گر میسر کردن حق رَه بُدى          هر جهود و گبر از او آگه بُدى

خانه‏ى آن دل که ماند بى‏ضیا       از شعاع آفتاب کبریا

تنگ و تاریک است چون جان جهود        بى‏نوا از ذوق سلطان ودود

عنوان یهود، پشت سر خویش دنیایى از صفات منفى را پنهان مى‏کرد. از نظر برخى از شعرا، جهودى بودن برابر بود با «پستى»، «خیانت»، «بى‏وفایى»، «حرص» و «شر». ابیات ذیل در دواوین شعرى مویّد این صفات است

زبونى کان ز حد بیرون توان کرد جهودى شد، جهودى چون توان کرد

«به معناى ذلت»

 دانلود پايان نامه سيمين بهبهاني در فایل ورد (word) دارای 70 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد دانلود پايان نامه سيمين بهبهاني در فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه دانلود پايان نامه سيمين بهبهاني در فایل ورد (word)

پیشگفتار         
مقدمه            
زندگی نامه سیمین بهبهانی           
آثار سیمین بهبهانی     
پیام و ویژگی های شعر سیمین بهبهانی     
صور خیال در شعر سیمین بهبهانی     
شیوه تصویر سازی     
1- تصویرهای تازه و ابتکاری        
2- تصویرهای تکراری(کلیشه ای)         
3- تکرار تصاویر(اخذ از خویش)     
4- تصویر در تصویر(تعدّد تصاویر)           
عوامل به وجود آورنده تصاویر        
1- محیط زندگی شهری و پدیده های امروزی       
2- زن بودن     
3- مسائل اجتماعی و سیاسی جامعه         
مواد تشکیل دهنده تصویرها      
1- تصویرهای برگرفته از اندام و اعضای بدن       
2- تصویرهایی که مواد آن از طبیعت گرفته شده اند      
3- تصویرهای مربوط به خود شاعر           
تشبیه در شعر سیمین بهبهانی       
1- تشبیه مضمّر         
2- شبیه تمثیل(اسلوب معادله)     
3- تشبیه ملفوف         
4- تشبیه جمع          
5- تشبیه تفضیل        
6- تشبیه مرکّب         
استعاره در شعر سیمین         
1- استعاره مصرّحه         
2- استعاره مکنیّه        
3- استعاره تبعّیه        
4- تشخیص     
حسامیزی         
مجاز در شعر سیمین       
کنایه در شعر سیمین         
سمبل در شعر سیمین          
منابع و مآخذ         

بخشی از منابع و مراجع پروژه دانلود پايان نامه سيمين بهبهاني در فایل ورد (word)

 1- شفیعی کدکنی، محمّد رضا: صور خیال در شعر فارسی، چاپ چهارم، انتشارات آگاه، 1370

2- زرّین کوب، عبدالحسین: شعر بی دروغ شعر بی نقاب، چاپ چهارم، انتشارات جاویدان، 1363

3- بهبهانی، سیمین: گزینه اشعار، چاپ سوم، انتشارات مروارید، 1371

4- بهبهانی، سیمین: آن مرد مرد همراهم، چاپ اوّل، انتشارات زوار، 1369

5- بهبهانی، سیمین: جای پا تا آزادی(مجموعه اشعار)، چاپ اوّل، انتشارات بزرگمهر، 1377

6- یوسفی، غلامحسین: چشمه روشن، چاپ چهارم، انتشارات علمی، 1371

7- حق شناس، علی محمّد: مقالات ادبی و زبان شناختی، چاپ اوّل، انتشارات امیر کبیر، 1363

8- بهبهانی، سیمین: یک دریچه آزادی، چاپ دوم، انتشارات سخن، 1377

پیشگفتار

هنگامی که موضوع انتخاب تحقیق مطرح شد، من با توجّه به راهنمایی استاد محترم خود و علاقه^ء خود به ادبیات معاصر، مبحث صور خیال در شعر معاصر (اشعار سیمین بهبهانی) را به عنوان یکی از موضوعات مورد علاقه خود انتخاب کردم

علّت انتخاب موضوع تحقیق در زمینه^ء شاعر معاصر را در دو عامل می دانم، یکی علاقه خود به ادبیات معاصر اعم از شعر و داستان و دیگری کم توجّهی به این بخش از ادبیات فارسی در مراکز رسمی است. شاید اقبال عامّه مردم و به خصوص جوانان و قشر تحصیل کرده^ء جامعه به ادبیات معاصر تا حدّی از این بی توجّهی را جبران بسازد

در کشور ما افراط و تفریط یکی از آفت های اصلی در نقد و بررسی آثار شاعران و نویسندگان معاصر می باشد. اظهار نظرهایی که گاه از شناخت ناکافی سرچشمه می گیرد و گاهی  از تنگ نظری ها و یا از آمیختن جنبه های مختلف نقد با هم ناشی می شود. موضوعی که گاه در مورد شاعران بزرگ گذشته نیز صدق می کند

ما در زمان حال زندگی می کنیم و نیاز ما بیشتر به ادبیاتی می باشد که نیازهای روحی و عاطفی ما را در زمان حال با توجّه به تغییر و تحوّلات جامعه و فرهنگ و آداب و رسوم پاسخگو باشد. ادبیات کلاسیک به ویژه شعر کلاسیک فارسی با تمام ارزش واعتبار نمی تواند پاسخگوی خواسته ها و نیازهای عاطفی ما باشد

هر چند که گفته شده است بهترین و بزرگترینمنتقد واقعی گذشت زمان و روزگار است و آثار ضعیف و فاقد ارزش هنری به خودی خود از جریان ادبی کنار گذاشته می شوند، امّا این امر درباره ادبیات معاصر نمی تواند صدق کند، زیرا ما می خواهیم از آثار ادبی زمان خود لذّت ببریم وبه همین دلیل نمی توانیم منتظر قضاوت آینده باشیم. به طور کلی می توان گفت پرداختن به گذشته ای که در آن نبوده ایم و ایستادن به انتظار آینده ای که در آن هم نخواهیم بود ما را از زندگی در زمان حاضر دور می کند

خلاصه کلام هر عصری شعر، شاعر زمان خود را می طلبد به همین دلیل توجه به ادبیات زمان خود و نشان دادن نقاط ضعف و قوّت آن را در شناخت هر چه بیشتر ادبیات معاصر یاری می کند و باعث می شود در دام ستایش های افراد خاص قرار نگیریم و بتوانیم در جریان ادبی درست را از نادرست تشخیص دهیم

در این تحقیق ابتدا در مورد صور خیال  بحثی شده است و تعریف های مختلفی که در باره آن ها در کتاب های مختلف بلاغی یا توسط منتقدان معاصر آمده است ذکر شده است

 در این تحقیق در ابتدا شرح کوتاهی از زندگی شاعر مور بحث قرار می گیرد. این بدین منظور بوده است تا اینکه خواننده آشنایی مختصری با شاعر داشته باشد. در زندگی نامه سعی بر این بوده به نکاتی اشاره شود که احتمالأ به طور مستقیم یا غیر مستقیم در شعر و تصویرهای شعر آن شاعر تأثیر گذار بوده است. در ادامه همین بحث با اشاره به آثار شاعر و معرفی هر یک از آثار و به بررسی و تحلیل اشعار از نظر شکل و محتوا و قوّت و ضعف موجود در آن ها پرداخته شده است

در این تحقیق، از دیدگاه سنّتی و مرسوم کتـاب های بلاغی صـور خیال شاعر مورد تقسیم بندی قرار گرفته است از قبیل: تشبیه، استعاره، مجاز، کنایه، سمبل و نمونه هایی از شعر شاعر به تناسب آن مبحث، آورده شده است

مقدمـه

می دانیم که سخن ادبی و شعری یعنی سخنی که از حدّ معمول یک سخن عادی، بالاتر و خیال انگیزتر باشد و حتی از واقعیت به دور باشد. شعر، زیبا سخن گفتن و در پرده سخن گفتن است که جز با صور خیال میسّر نمی باشد

در کتاب صور خیال در شعر فارسی در این باره چنین آمده است: «از قدیمی ترین ادوار شعر فارسی ، خیال به معنی تصویر پرهیبت و شبح و سایه و مفاهیم مشابه و نزدیک به معانی به کار رفته است.» ¹

و کروچه می گوید: «شعر انسان را به مقام بالاتر که در وجود اوست، عروج می دهد باز بیان همین است.» ²

یکی از مباحثی که به ندرت مورد توجّه منتقدان ما قرار می گیرد، مسأله عوامل مؤثّر در به وجود آمدن صورت های خیال در دوره های گوناگون شعر فارسی است، این که چه مسأله ای موجب می شود که در هر دوره ای پاره ای از عناصر خیال مورد توجّه شاعران فارسی زبان قرار بگیرد و عوامل دیگر کمتر، می تواند متأثّر از عوامل متعددی باشد. این عوامل می توانند بر شیوه تصویرپردازی و نوع بیان، تفکّر شاعران و سایر عناصر شعری، تأثیری شایسته به جا بگذارد

همه منتقدان در این باره توافق دارند که شاعران زبان را به صورت متفاوت به کار می برند، امّا منتقدان با این نظر که همه شاعران به طور یکسان و مانند هم از زبان استفاده می کنند، موافق نیستند. زیرا کار عمده^ء شاعر در شعر، تسلّط بر طبیعت اسـت که از طـریق ذهن انجام می پذیرد و شاعر سعی می کند بین انسان و طبیعت ارتباط برقرار کند و همچنین نگرش شاعر نسبت به جهان با افراد دیگر متفاوت است و متفاوت بودن بیان شاعر با افراد دیگر نیز در همین نکته است

کار شاعر در تصویر سازی ایجاد و کشف بین پدیده ها ست و این ارتباط هرچه شگفت تر و پنهانی باشد تأثیر عمیق تر بر مخاطب می گذارد و از همه مهم تر داشتن جهان بینی در زندگی است که وجود جهان بینی به تخیّل و تصاویر کمک می کند

عوامل مؤثّر در به وجود آمدن تصویر در شعر یک شاعر را می توان به این گونه بیان کرد

1- فرهنگ عمومی شاعر، یعنی آگاهی او از آنچه در گذشته و حال در محیط دور و نزدیک جریان داشته از مسائل تاریخی، اجتماعی و سیاسی گرفته تا اطلاعات دینی و اساطیری و علمی و فلسفی

2- فرهنگ شعری او، که حاصل خوانده ها و شنیده ها ی اوست در زمینه الفاظ و معانی شعر

3- تجربه های خصوصی شاعر، که در طول زندگی، از روزگار کودکی تا لحظه ای که به سرودن و خلق هنری می پردازد. ¹

«حکایت مشهوری است که می گوید کُردی با دیلمی و یک زرگر و با عاشقی و یک معلّم همراه شدند. شب هنگام ماه بر آمد تمام. هر یک از آن ها خواست آن را وصف کند. زرگر آن را تشبیه کـرد به پاره ای زر گداخته که از کوره بیرون آرند، کُـرد شبان بود، گفت به قرص پنیـری می ماند. معلّم گفت: گرده نانی است که از خانه مالداری برای معلّم هدیه می فرستد. دیلمی گفت: مثل سپری است که پیش پادشاه برند و عاشق گفت به صورت معشوق شباهت دارد.» ¹

هر شاعری بر حسب ذوق و فکر خویش منظره ای را که پیش چشم دارد به چیزی مانند می کند و تشبیه از محیط زندگی شاعر و تجاربش حکایت می کند

عنصرالمعالی در کتاب  قابوس نامه در توصیه به فرزندش در موضع شاعری می گوید: «به وزن و قافیه^ء تهی قناعت مکن، بی صناعتی و ترتیبی شعر مگو که شعری ناخوش بود، ;؛ امّا اگر خواهی که سخن تو عالی نماند بیشتر مستعار گوی.» ²

با توجه به مطلب بالا عنصرالمعالی شعر خوب را شعری می داند که بر اساس استعاره بنا نهاده شده باشد و به شیوه های دیگر تصویر سازی و صور خیال نمی پردازد

قدما در پرداختن به صور خیال به دو شیوه^ء نادرست رفتار کرده اند. به این معنی که یا به صورت ناقص وارد این بحث شده اند و آن را از دیگر صنایع شعری جدا نکرده اند و یا اینکه تنها به جزئیات تقسیم بندی صور خیال به شیوه علمی که هیچ سازگاری با شعر ندارد، پرداخته اند

زندگی نامه^ء سیمین بهبهانی

یاد دارم ز راه ورسم کهن

که دو نا ساز را به هم پیوست

من شدم یادگار این پیوند

لیک چون رشته سست بود گسست

خیره گی های مادر و پدرم

آن دو را فتنه در سرا افکند

کودکی بودم و، مرا ناچاری

گاه از این گاه از آن جدا افکند

کودکی – هرچه بود – زود گذشت

دیده ام باز شد به محنت خلق

دست شستم ز خویش و، خاطر من

شد نهان خانه^ء محبّت خلق

(مجموعه اشعار/جای پا/ص72)

سیمین بهبهانی در سال 1306 در تهران به دنیا آمد، پدرش عباس خلیلی روزنامه نگار و قصّه نویس بود، مادرش فخر عظمی نام داشت که در یک خانواده نیمه اشرافی و مرفّه خاندان قاجار به دنیا آمده بود. امّا سیمین درباره وضع خانواده اش در هنگام تولّد و کودکی خود می گوید: «زاده شدم در خانه پدربزرگ، چون پیش از زادنم مادرم همسر خود را به اشتغالاتش واگذاشته بود و به خانه پدری بازگشته بود.» [1] «و پدر; که بود جز مردی که گاه دایه پیر مرا به دیدارش می برد و باز می گرداند بی آن که بدانم چرا رفته ایم و چرا در خانه ما نیست؟ شاید تفریح سوار شدن به اتوبوس های دانمارکی برایم بیشتر از شادی دیدار پدر بود.» ²

 از همان ایّام کودکی استعداد شاعری خود را نشان می دهد و با تشویق های مادرش در مسیر رشد و شکوفایی استعداد شاعری خود گام بر می دارد. پس از ازدواج اوّل خود و انتشار دو مجموعه اوّل شعر خود، برای ادامه تحصیل در رشته زبان و ادبیات فارسی وارد دانشگاه شد، ولی اوّلین برخورد دکتر معین از تحصیل در رشته ادبیات فارسی به صورت رسمی منحرف شد و در رشته^ء حقوق به ادامه تحصیل پرداخت

در ایّام جوانی به خاطر هم زمانی با حوادث بین سالهای هزار و سیصد و بیست تا هزار و سیصد و سی و دو به گروه حزب توده گرایش پیدا کرد. «آنان که رهایی “رنجبران ” می خواستند در چشمم ارجی داشتند که سخن از “برابری” می رفت و به راهشان کشیده شدم» [2]   تأثیر این گرایش شاعر را در مجموعه اوّلیه شاعر که به طبقات فرودست جامعه می پردازد می توان مشاهده کرد

امّا پس از مدّتی از همسرش از سیاست کناره گیری می کند. «از فرقه های سیاسی به سختی سرخورده بودم و فکر می کردم، دست کم در زمان و مکانی که ما هستیم، جوانان فریب کلمات صیقل خورده و توخالی را می خورند. رویدادهای بعد از بیست و هشت مرداد سی و دو پیش از آن برایم مؤیّد این طرز فکر بود.» ²

پس از مدّتی از همسرش جدا می شود. شاعر خود دلیل این امر را این چنین بازگو می کند: «از همسرم دل خوشی نداشتم، میان ما از مدّت ها پیش بیگانگی جسمی و روحی سایه افکنده بود؛ دو بیگانه در یک خانه می زیستیم بی آنکه کوچکترین توقّع مادی و معنوی از یکدیگر داشته باشیم.» ³

پس از جدایی از همسر اوّل خود با یکی از دوستان ایّام تحصیل در دانشگاه ازدواج می کند. «به خانه دو شوهر پای گذاشته ام: با یکی ناساز و با دیگری سازگار بوده ام، یکی را به طلاق و دیگری را به مرگ واگذاشته ام.» ⁴

بند دو، مردَم ببست در خم هر یک

چند گهی بندگی پذیر بماندم

بند یکی تا گسست خواجه دیگر

بست و زنو همچنان اسیر بماندم

(مجموعه اشعار/خطّی ز سرعت و از آتش/ص208)

 زندگی سیمین از لغزش و خطا مصون نبوده است. بطوری که خود در این باره می گوید: «از

 لغزش ها و کژانـدیشی ها بر کنار نمانده ام که طبیعت آدمی است. گـاه استـوار و درست و گـاه نا استوار و سست، گامی برداشته ام. و این دوّمین بی گمان بیشتر.» [3]

 آثار سیمین بهبهانی

1- جای پا: این مجموعه در برگیرنده^ء شعر سال های هزار و سیصد و بیست و پنج تا هزار و سیصد و سی و پنج می باشد. در این مجموعه شاعر به صورت سطحی و گذرا و با توجّه به شور جوانی و گرایش های خود، به مسائل اجتماعی می پردازد و مشکلات و ضعف های موجود در جامعه آن روز را با توجّه به زندگی طبقات مختلف به تصویر می کشد. هر چند این نگاه همان طور که گفته شد به لحاظ شرایط سنّی و در آغاز راه بودن او از عمق زیادی برخوردار نیست. گروه های اجتماعی که سیمین مسائل و مشکلات آنان را مورد توجّه قرار داده است عبارتند از: 1- رقّاصه ها     2- دلقک ها و حاجی فیروزها      3- گورکن ها      4- جیب برها      5- بیماران   6- بچّه های خیابانی

مهمترین مسئله در پراختن به این گروه ها مشکل اقتصادی و فقر آن ها می باشد. و شاعر نیز عامل تمام مشکلات را نابسامانی ها و گرفتاری های جامعه را در مشکلات جامعه می بیند

در این مجموعه شاعر به مضامین غنایی و عاشقانه نیز می پردازد. اشعار غنایی این مجموعه سرشار از شرح جدایی ها و بی وفایی ها و شکایت هاست

قالبی که سیمین در این مجموعه انتخاب می کند قالب چهارپاره یا دوبیتی های به هم پیوسته است. او در این مجموعه بیشتر به دنبال القای پیام است تا توجّه به تصویرسازی و زیبایی های شعر. به عبارت دیگر او به دنبال تعهّد شاعری  است و آن را در پرداختن به مشکلات و نابسامانی های اقشار مختلف جامعه می داند. در تصویرهای این مجموعه تازگی و ابتکار چندانی به چشم نمی خورد و اکثر تصویرهای موجود در آن برگرفته از تصویرهای شاعران گذشته می باشد، و اگر تصویر تازه ای هم دیده می شود به خاطر تازه بودن برخی مضامین و موضوعاتی است که انتخاب شده است

 2- چلچراغ: این مجموعه که دومین مجموعه شعری سیمین بهبهانی می باشد در برگیرنده شعرهای سال های هزار و سیصد و سی و پنج تا هزار و سیصد و سی و شش او می باشد. در این مجموعه شاعر با استفاده از قالب چهارپاره به مضامین غنایی و عاشقانه می پردازد و ناکامی های عشق خود را به تصویر می کشد. در برخی شعرها قالب چهارپاره شکل روایی به خود می گیرد و برای بیان داستان یا واقعه ای مورد استفاده قرار می گیرد. در این داستان ها نیز موضوعاتی همچون فقر و زندگی افراد فرودست جامعه مورد توجّه قرار می گیرد

غزل های این مجموعه فاقد هر نوآوری و ابتکار در وزن می باشد. زبان آن ها نیز فاقد نوآوری و تازگی زبان امروزی است، ولی گـاه در بین تصـویرهای آن به تصـویرهای تـازه و نو برخورد می کنیم، هرچند که این تصویرها نیز از تجربه^ء شخصی شاعر سرچشمه نمی گیرد و ریشه در تصویرسازی شاعران پیشین دارد

3- مرمر: این مجموعه در ادامه دو مجموعه قبلی می باشد و شامل اشعار سال های هزار و سیصد و سی و شش تا هزار و سیصد و چهل و دو شاعر را در برمی گیرد. اشعار این مجموعه نیز به بیان عواطف فردی و رنج تنهایی شاعر می پردازد. قالب رایج در این مجموعه نیز غزل و چهارپاره می باشد

در غزل های این مجموعه شاعر کم کم اوزان تند و دوری را که یادآور وزن غزل های مولوی می باشد، به کار می برد. امّا فاقد محتوا و ارزش هنری قابل توجّه و در مجموع می توان گفت که در این مجموعه هم سیمین هنوز دوره^ء خامی و ناپختگی شعر خود را طی می کند

4- رستاخیز: این مجموعه شعـرهای بین سـال های چهل و دو تـا پنجاه و دو را در بر می گیرد. این دوره که یکی از ملتهب ترین دوره های سیاسی و اجتماعی ایران می باشد، که در شعر سیمین نیز تأثیر گذاشته است. از این مجموعه است که تحوّلی در روش و شیوه شعر سیمین ایجاد می شود و به مانند فروغ پس از انتشار سه مجموعه اوّل خود به مرحله^ء پختگی و کمال خود نزدیک می شود، و فضای جدید و متفاوتی از فضای اشعـار سه مجموعه قبلی خود ایجاد می کنـد. در این مجموعه غزل ها نسبت بـه چهارپاره ها بـه شکل محسوسی افزایـش می یابد، بطوریکه می توان گفت شاعر قالب خود را که همان غزل است انتخاب می کند ولی هنوز نوآوری خاصّی در آن مشاهده نمی شود

قرار گرفتن مضامین اجتماعی بیشتر نسبت به مجموعه های قبلی و تقریباً جدا شدن شاعر از منِ فردی و نزدیک شدن به منِ اجتماعی از دیگر ویژگی های این مجموعه شعری است، بطوریکه حتّی در اشعار تغزّلی ویژگی فردی چندانی مشاهده نمی کنیم

موضوع دیگر درباره^ء این مجموعه انتخاب بیان سمبولیک می باشد که به نسبت فضای سیاسی حاکم بر جامعه برای بیان موضوعات سیاسی مورد استفاده قرار می گیرد

 5- خطّی ز سرعت و از آتش: پنجمین مجموعه شعری سیمین اشعار سال های پنجاه و دو تا سال شصت را دربر می گیرد. در این مجموعه شاعر از اوزان تازه و ابداعی خود که در ادبیات کلاسیک فارسی بی سابقه می باشند استفاده می کند. با این حال در این مجموعه نیز از نظر واژگانی بیان خاصّی ندارد و همچنان از واژه های مهجور و قدیمی که در زبان امروزین کنار گذاشته شده اند استفاده می کند و این شاید به دلیل استفاده از قالب غزل می باشد که مانع از به کار بردن کلمات امروزین در شعر او شده است

«در این مجموعه تحوّلی بنیادین در اندیشه و جهان بینی و آرمان و آرزوهای شاعر،  و در نتیجه در مشی و منش هنری او دیده می شود که نخست در غزل های مجموعه رستاخیز پدیدار شد.» [4] 

اشعار این مجموعه که حوادث انقلاب را نیز دربر می گیرد. بیان سمبولیک در آن نسبت به تصویرهای دیگر بیشتر می شود و پرداختن به مسائل اجتماعی و سیاسی بیشترین موضوع شعرهای این مجموعه را دربر می گیرد

6- دشت ارژن: این مجموعه اشعار سال های شصت تا شصت و دو را در خود جای داده است. این مجموعه بعد از یک ضربه روحی درگذشت نوه شاعر «ارژن» سروده شده است. در این مجموعه شاعر با کولی که نمادی از خود شاعر است به گفت و گو می نشیند که بخش بزرگی از شعرهای این مجموعه را تحت عنوان «کولی و ارّه» دربر گرفته است

در این دفتر شعر، شاعر از توجّه به موضوع جنگ و پیامدهای ناشی از آن برکنار نیست. در این مجموعه شاعر اوزان جدیدتری را مورد آزمایش قرار می دهد و فضاهای جدیدی را در قلمرو شعر و ادب فارسی می گشاید

7- یک دریچه آزادی: این مجموعه آخرین مجموعه از شعرهای سیمین بهبهانی تا زمان حاضر می باشد. این دفتر که شعرهای بین سال های شصت و دو تا هفتاد و سه را در خود جای داده است به مسائل کلّی تر مربوط به سرنوشت انسان و جهان می پردازد، ضمن آن که از مسائل اجتماعی غافل نیست، شاعر در این مجموعه نیز اوزان جدیدتری را به کار می گیرد، به گونه ای که بیشتر اشعار این مجموعه در اوزان جدید سروده شده اند. تصویر حاکم بر این مجموعه بیان سمبولیک و رمزی می باشد و از نظر ارزش ادبی و هنری پایین تر از مجموعه^ء قبلی قرار دارد

 پیام و ویژگی های شعر سیمین بهبهانی

برای پرداختن به پیام و ویژگی شعر سیمین نیز مانند شاعران دیگر باید اشعار او را به دو دوره تقسیم کرد. سیمین بهبهانی مانند اکثر شاعران معاصر آغاز شاعری خود را با قالب چهارپاره آغاز کرد، قالبی که در آن زمان رایج ترین قالب در بین شاعران آن روزگار بود

در دوره^ء اوّل شاعری سیمین بهبهانی که شامل مجموعه های، «جای پا»، «چلچراغ» و «مرمر» می باشد، او به طبع جوانی و شرایط و فضای ادبی و اجتماعی آن روزگار به مانند اکثر شاعران آن زمان به سرودن اشعار غنایی و تغزّلی پرداخته و در کنار آن ها گاه مضامین اجتماعی را نیز مورد توجّه قرار داده است

در دوره^ء اوّل و مجموعه های شعـری اوّل او فاقد هر نوع ابتـکار و نوآوری در فرم و محتوا می باشد، و تنها ویژگی بارز این مجموعه ها را بیان بی پروای مسائل غنایی و عاشقانه می باشد که در مقایسه با شعر شاعران معاصر در آن دوره پدیده چندان تازه ای هم به نظر نمی رسد

«غزل سیمین تا دفترهای پیش از “خطّی ز سرعت و از آتش” و “رستاخیز” غزلی فردی و ناگزیر غزل تنهایی بود – تنهایی به معنی جدا افتادگی اش غزلی بود که خواننده را به عوالم ذهن شاعر فرا می خواند.» [5] 

 دوره^ء دوّم شاعری سیمین بهبهانی با مجموعه «رستاخیز» آغاز می شود که یادآور مجموعه^ء «تولّدی دیگر» فروغ می باشد. امّا نه در حدّ ارزش و اهمّیت آن، بلکه فقط به عنوان مقدمه ای برای قدم گذاشتن در یک تحوّل؛ تحوّلی که هم در ظاهر شعر سیمین بود و هم در محتوای آن. خود سیمین در این باره می گوید: «غزل را ابتدا به شیوه سنّتی سرودم و خیلی زود به آفرینش تصویرهای تازه و سود جستن از واژگان و مضامین معمول روزگار روی آوردم. میزان استعدادم در این گونه غزل به تدریج در دو کتاب «مرمر» و «رستاخیز» آشکار می شود. با آزمون های تازه و پیگیری که در این قالب داشتم حس کردم که اوزان غزل سنّتی با نظام لغوی خاصّی آشنا شده است که تخطّی از آن بسیار مشکل است. من، علاوه بر آن واژه های معمول و آشنایی نیاز به نظام تازه ای از واژگان داشتم که در آن اوزان پذیرفته نبود. به این ترتیب دانستم که دیگر اوزان آزموده برای من خوشایند نیستند و بار محتوای شعرم را نمی کشند. (به همین خاطر)  از اوزان آزادی که به طور طبیعی در فطرت واژگان فارسی موجود است استفاده کردم  و برای آن که شکل هندسی غزل را حفظ کنم و بتوانم میان آن و شعر آزاد تمایزی برقرار کنم، با قرار دادن پاره ای از سخن در برابر پاره ای دیگر ریتم های تازه ای کشف کردم که در آغاز کار حتّی برای خود به بی وزنی شباهت داشت.» [6]

هر چند سیمین تلاش می کند که خود را از نفوذ و سلطه کلمات سنّتی شعر و واژگان شعر کلاسیک رها کند ولی در عمل نمی تواند خود را از تأثیر واژگان و نحوه^ء بیان گذشتگان به کلّی برکنار نگهدارد و این تأثیر حتّی در آخرین مجموعه شعری او مشاهده می شود

«سیمین بهبهانی در آوردن معانی نو در قالب دیرین غزل، بی تأثیر از معانی و مفاهیم کهن و نوآوری در عناصر اصلی غزل و شیوه بیان، معنی و مضمون و اختیار اوزان کم سابقه یا بی سابقه در دفترهای اخیر یاد شعر خود توفیق زیادی بدست آورده است.» ² 

سیمین بهبهانی برای قرار گرفتن در فضاهای معنایی تازه در قالب غزل در عناصر سازنده آن دگرگونی های بنیادین پدید آورد؛ تا آنجا که دیگر صرف قالب نتواند یادآور معانی مأنوسی باشد که با آن اُلفت دیرینه دارد و این نوعی آشنایی زدایی می باشد

«سیمین بهبهانی برای آشنایی زدایی از غزل واحد وزن را انتخاب کرده است و با افزودن بیش از چهل و یک وزن کم سابقه یا به کلّی بی سابقه به اوزان غزل، این قالب کهنه را هویّتی نو بخشیده و آن را پذیرای پیام های نو و معانی امروزی کرده است. این آشنایی زدایی از راه تفنّن نبوده بلکه به این جهت که فضاهای تازه و مضامین نو بتوانند در آن قالب خوش بنشینند و گرد و غباری از مضامین سنّتی بر روی آن ها ننشیند.» ³ 

خود سیمین درباره^ء تحوّلی که در وزن غزل ایجاد کرده است می گوید: «هر جمله یا هر پاره از یک جمله را همچنان که با منطق طبیعی کلام، بی اندیشیدن به وزن، ادا می کنم، بـه کاغذ می آورم. این جمله ها یا پـاره های جمله سر آغاز غزلی مستقل انـد. بـر اثر تکرار وزن پیـدا می کنند، امّا نه وزنی که در غزل گذشتگان رایج بوده است

 در این بنیان تازه می توانم از هر نوع واژه و هر مفهوم یا تصویر تازه سود بجویم بی آن که غرابتی در کار باشد. در این بنیان می توانم انسجام کلّ درونمایه را حفظ کنم.»

دکتر حق شناس درباره^ء ارزش کار سیمین در حوزه^ء غزل فارسی معتقد است: «سیمین بهبهانی، بی گمان، نخستین یا تنها شاعری نیست که در راه ایجاد تحوّلی تازه در غزل قدم کامل

برداشته است. کسانی دیگر نیز حتّی سال ها پیش از او و از روزگار ادیب الممالک، و بعدها در دوره بهار و عارف و عشقی، در این کار کوشیده اند. امّا سیمین، بی تردید اوّلین کسی است که در این باره توفیق شایان نصیبش شده است. کار سیمین در حوزه غزل، درست هم سنخ کار نیما در عرصه شعر فارسی است. نیما با بدعت گری در اوزان عروضی، به آشنایی زدایی از کلّ شعر پارسی رسید؛ و سیمین با بدعت گری در اوزان غزل به آشنایی زدایی از غزل رَه بُرد یعنی آن قالب را از نظام بسته ادب پارسی بازگرفته و به نظام باز ادبیات نیمایی هدیه کرده است.» [7] بهتر است در این باره نظر خود شاعر را مورد توجّه قرار دهیم که می گوید: «من هنوز آن شهامت را نداشته ام که از بنیان ویران کنم. هنوز از همان افاعیل معمول استفاده می کنم. امّا ضرب را، آن ضرب رقصان و خوشایند و آشنا را، به دور افکنده ام؛ ضربه تلخ، گاه کشیده و گاه تند، گاه کوبنده و گاه نالان، به کار گرفته ام، رابطه قراردادی میان افاعیل را گسسته ام. تاکنون نزدیک به چهل وزن تازه و یا کم سابقه را آزموده ام. می پذیرم که در میان آن ها ممکن است دو سه تایی بسیار سنگین باشند یا اصلاً خوشایند واقع نشوند

سال ها تلاش کرده ام که بلکه بتوانم مهره های دیرین غزل را – که دیگر گنجایش واژه های تازه و مفهوم تازه را نداشت- جابجا کنم، یا مهره های تازه تر به جای کهن تران بنشانم. واژه های امروزین را، بکمک تلفیق با واژه های کهن یا روکش تصویر و تعبیر دلخواه، در آن گنجاندم.» ² 

در مجموع می توان گفت سیمین به سبک بیانی خاصِّ خود دست یافته است ولی این سبک بیانی وشعری در تمام جوانب یکسان رشد نکرده است. می توان گفت سیمین در عرصه^ء وزن و آهنگ و معانی تازه و صور خیال توانسته است به سبک خاصِّ خود دست یابد. امّا در کنار توجّه بیش از حد به وزن و آهنگ و تصویر می توان گفت از توجّه به زبان غفلت شده است

صور خیال در شعر سیمین بهبهانی

 1- سیمین. بهبهانی. «گزینه اشعار». انتشارات مروارید. چاپ سوم. 1371ص9

2- همان کتاب. ص12

 1- سیمین. بهبهانی. «آن مرد، مرد همراهم». انتشارات زوار. چاپ اوّل. 1369 ص50

2- همان کتاب. ص20

3- همان کتاب. ص21

4- همان کتاب. ص22

1- سیمین. بهبهانی. «گزینه اشعار». انتشارات مروارید. چاپ سوم. ص23

1- علی محمّد. حق شناس. «مقالات ادبی، زبان شناختی». «نیمای غزل». انتشارات نیلوفر. چاپ اوّل. 1370 ص154

1- علی محمّد. حق شناس. «مقالات ادبی، زبانشناختی». انتشارات نیلوفر. چاپ اوّل. 1370 ص155

 1- سیمین. بهبهانی. «مجموعه اشعار “جای پا تا آزادی”». انتشارات نیلوفر. چاپ اوّل. 1377 ص13-12

2- غلامحسین. یوسفی. «چشمه روشن». انتشارات علمی. ص759

3- علی محمّد. حق شناس. «مقالات ادبی، زبان شناختی». ص163

4- سیمین. بهبهانی. «مجموعه اشعار». انتشارات مروارید. چاپ سوم. ص13-12

 1- علی محمّد. حق شناس. «مقالات ادبی، زبان شناختی». ص164-162

2- سیمین. بهبهانی. «مجموعه اشعار». انتشارات مروارید. چاپ سوم. ص28

 دانلود مقاله سيري در آثار سعدي در فایل ورد (word) دارای 32 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد دانلود مقاله سيري در آثار سعدي در فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه دانلود مقاله سيري در آثار سعدي در فایل ورد (word)

سیری در آثار سعدی  
1- گلستان  
حکایت هفتم از باب اول گلستان در سیرت پادشاهان :  
حکایت سی و هفتم از باب اول:  
حکایت پانزدهم از باب دوم در اخلاق درویشان:  
حکایت هجدهم از باب سوم در فضیلت قناعت:  
حکایت دوم از باب چهارم در فواید خاموشی:  
حکایت نوزدهم از باب پنجم در عشق و جوانی:  
حکایت چهارم از باب هفتم در تأثیر تربیت:  
حکایت چهارم از باب هفتم در تأثیر تربیت:  
حکایت نودوهفتم از باب هشتم در آداب صحبت:  
حکایت بیست و نهم در آداب صحبت:  
3- دیوان اشعار  
الف) غزل های عاشقانه  
ب) غزل های عارفانه  
ج) غزل های پندآموز  
منابع  

بخشی از منابع و مراجع پروژه دانلود مقاله سيري در آثار سعدي در فایل ورد (word)

 1- فروغی، محمدعلی، کلیات سعدی،

2- زرین کوب، عبدالحسین، باکاروان حله،

3- یوسفی، غلامحسین،دیداری بااهل قلم،

4- دشتی، علی، قلمرو سعدی،

5- خزایلی، محمد، شرح بوستان،

6- موحد، ضیاء، سعدی،

7- عبادیان، محمود، تکوین غزل ونقش سعدی،

8- انوری، حسن، گزیده غزلیات سعدی،

9- شمیسا، سیروس، سیر غزل در شعر فارسی،

سیری در آثار سعدی

« سعدی سلطان مسلم ملک سخن و تسلطش در بیان از همه کس بیش تر است کلام در دست او مانند موم است.هر معنایی را به عباراتی ادا می کند که از آن بهتر و زیباتر ممکن نیست»[1]

سخن سعدی شیرین و نمکین و در عین حال فصیح و بلیغ است. بیانش روان و ساده و پاک همانند آب زلالی است که برتن و جان شنونده اثر می کند و دلش را جلا می بخشد.« سعدی هم استاد رموز عاشقی است و هم آموزگار تقوی و خردمندی، چیزی که در یک تن جمع شدنش نادر است،[2] در مضامین سعدی نیکی و عشق هرگز از هم جدا نیستند و او همانقدر که عاشقی را آموخته، اخلاق و تقوی را نیز فرا گرفته و آن را در قالب سخن به دیگران می آموزد

 معانی گفته هایش چنان ساده و سهل و قابل درک است و آچنان تازه که سخنش را بس دلنشین نموده، امن نباید از نظر دور داشت که سخنش در عین روانی لفظ و معنی خاص از صناعات شعری نیست. اما نه آن چنان که براحتی پیدا و آشکار باشد

 از دیگر ویژگی های سخن شیخ شیراز آشنایی وی با زندگی و به قول معاصرین

« مردم شناسی» است و آشنایی وی با روحیات انسان ها بصورتهای گوناگون در آثار وی مشهود است.[3]

اوج صفاتیانسانی از آثار و گذشت، صداقت، راست گویی، قناعت و پرهیزکاری در جای جای آثار وی مورد تقدیر قرار گرفته و آموزه های بسیار را به خوانندگان القاء می کند و هر آنچه که برخلاف صفات نیک انسانی است از سوی او مذمت گردیده است

دنیای سعدی که در آثارش آنرا به تصویر کشیده زیبا و دوست داشتنی است، هر چندگاه رگه هایی از حزن و غم و اندوه در آن یافت می شود اما در پس آن نیز امیدی نهفته است و شاید از آن روست تا مخاطبش را در مقابل بی وفایی دنیا هوشیار نماید

 از این شاعر خوش آوازه ی شیراز آثار گرانسنگ و ارزشمندی خواه به نثر و خواه به نظم به یادگار مانده است که به ترتیب عبارتند از

 1- گلستان در 8 باب

2- بوستان یا سعدی نامه در 10 باب

3- قصاید عربی که در حدود هفتصد بیت و با موضوعات مدح و اندرز و مرثیه می باشد

 4- قصاید فارسی که در ستایش پروردگار و نصیحت بزرگان و پادشاهان است

 5- مراثی شامل چند قصیده بلند که در باره آخرین خلیفه عباسی و رجای وزرای آن عهد است

 6-  ملمعات، مثلثات، و ترجیعات که ترجیع بند آن بسیار دلنشین و ممتاز است

 7- غزلیات که شامل 650 غزل می باشد

 8- مجالس پنجگانه که به نثر می باشد و در بردارنده ی خطابه ها و سخنرانی های سعدی است

9-  نصیحه الملوک که آن نیز به نثر و با موضوعات پند و اخلاق است

10- صاحبیه که مجموعه ای است از قطعات فارسی وعربی و بیش تر از آنها در ستایش شمس الدین صاحب دیوان جوینی است که وزیر دانش دوست اتابکان بود

 11- خبثیات که اشعاری است با مضامین طنز و شوخی های مطبوع

 مجموعه ی این آثار را کلیات سعدی نامیده اندکه ابتدا خود شیخ و بعد از آن چند سال پس از وفات او شخصی بنام« ابوبکر بیستون» آنها را مدون نمود

1- گلستان

مردم همه دانندکه در نامه ی سعدی

مشکی است که در طبله ی عطار نباشد

گلستان کتابی است به نثر و شامل 8 باب که به لحاظ نگارش بسیار روشن، روان و بون شک بی مانند است. چنانچه گفته اند: « سال 656 سر فصل جدیدی است که تاریخ ادبی ایران، زیرا نگارش گلستان حادثه ای است که دو نظیر بیشتر ندارد: شاهنامه و مثنوی;.»[4]

سعدی پس از بازگشت به شیراز در مجالس بسیاری حضور یافت و بسیاری از هم نشینان و دوستانش که وی را درسخنوری و افکار بلند مرتبه مسلط دیدند و از آشنایی وی با قرآن و حدیث و روایات حظ فراوان بردند به سعدی پیشنهاد دادند که این همه

« حسن محاوره، قوه ی مناظره و فکاهات نادره»[5] حیف ست که ثبت و ضبط نگرددد و از وی خواستند تا این همه را تدوین کند. چنانچه سعدی در مقدمه ی گلستان نیز به این مسأله اشاره نموده که در برابر این تقاضا سرتسلیم فرود می آوردو گلستان را در بهار 656 تألیف می کند

 « آنچه در گلستان بیش از هر چیز جلب نظر می کند تجربه های فراوان و متنوع سعدی در زندگانی است»[6] سعدی در این کتاب آینه ی تمام نمای یک فرد دنیا دیده و پخته است که فراز و نشیب بسیاری را در زندگی طی نموده؛ در شیراز، شهر شعرف عشق ورزیده، در شهرهای مهم آن روز در محضر بزرگان بسیاری بوده و از هم نشینی با آنها نکته های بسیار آموخته و بهره های فراوان جسته است

 در هر سفری که از هر شهری به شهر دیگر رفته با مردم نشست و برخاست نموده و در طی این راه نه تنها با عامه ی مردم که با وزیران و پادشاهان نیز هم سخن شده و علاوه بر کتابهایی که خوانده، دنیا و مردمانش را از راه تجربه ی مستقیم شناخته است

 و در کنار همه ی اینها به واسطه ی داشتن هوش و باریک بینی در ورای مشاهدات خود به نکته های بسیار ظریف و دقیقی پی برده و همین مسأله است که به اندازه ی تجربه ی سعدی مهم است؛ چرا که تنها مسافرت و جهان گردی و با مردم بودن کفایت نمی کند بلکه باید چشم بصیرت داشت و دیدنی ها را دید وشناختنی ها را شناخت

« حشر و نشر سعدی با انواع اشخاص و تأمل در رفتار و خلقیات آنان موجب شده که ر گلستان از طبقات مختلف مردم سخن به میان آید.» [7]

گلستان کتابی است که به لحاظ مطالعات اجتماعی آن دوران قابل توجه می باشد و به راحتی می توان به روحیات مردم آن دوره پی برد. از جمله افکار و معتقدات آداب و رسوم و طرز تفکر طبقات مختلف مردم در آن عهد، همچنین اوضاع حکومت و رفتار عوامل حکومتی با مردم نیز در گلستان به شکلی کاملاً ظریف بیان شده است

« کتاب گلستان زیباتری کتاب نثر فارسی است و شاید بتوان گفت در سراسر ادبیات جهانی بی نظیر است»[8] از مهمترین خصوصیات این کتاب آن است که نثری آمیخته با شعر می باشد و هر حکایت و مطلبی را که به نثر آورده در پی آن یک یا چند شعر نیز به فارسی یا عربی سروده که مکمل و تأئید و توضیحی بر آن مطلب است که می خواسته بیان نماید

 زبان و نثر سعدی در گلستان دارای فصاحت، بلاغت، سلامت، ایجاز، استحکام، و ظرافت است و تمام آرایش های شعری بویژه سجع و موسیقی را نیز دربردارد و بزرگترین حسن آن این است که هیچ تکلف در بیان مطالبش نداشته و همه چیز را همانگونه که بوده کاملاً طبیعی بیان می کند. نه لفظ فدای معنا می شود و نه برعکس معنا فدای لفط؛ هرچه که بر ذهنش خطور می کند بی کم و کاست و به بهترین شکل به صورت عبارت و یا حکایتی به نگارش درمی آورد

 « گاه شنیده می شود که اهل ذوق و ادب تعجیب می کنند که سعدی هفتصد سال پیش به زبان امروزی ما سخن گفته است ولی حق این است که سعدی هفتصد سال پیش به زبان امروزی ما سخن نگفته بلکه ما پس از هفتصدسال به زبانی که از سعدی آموخته ایم سخن می گوئیم چرا که سعدی شیوه ی نثر فارسی را چنان دلنشین ساخته که زبان او زبان رایج فارسی شده است و ای کاش ایرانیان قدر این نعمت را بدانند و در شیوه ی بیان دست از دامان شیخ شیراز برندارند که به فرموده ی خود او: « حد همین است سخن گویی و زیبایی را« و چه بسا نویسندگان بزرگ از جمله میرزاابولقاسم قائم مقام که اعتراف کرده اند که در نویسندگی هر چه دارند از شیخ سعدی دارند.»[9]

از دیگر ویژگی های گلستان آن است که وی در سرودن اشعار و آوردن عبارات از کسی، چیزی به عاریت نگرفته و همه ی سخنان گلستان از آن خود اوست که از ذهن و فکرش تراوش شده و همه در نوع خود تازه و جدید است. در آثار دیگران نمی تون آن را یافت

 سعدی در بیان مطالبش در گلستان و حتی دیگر آثارش هیچگاه تعصب دینی خود را وارد ننموده است، هر چندکه وی فردی بسیار متدین و مذهبی و تا حدی نیز متعصب است اما در سخناش از راه مهر و دوستی و انصاف و مروت وارد می شود

 از دیگر خصایص سعدی که در گلستان کاملاً بارز و مشهود است، دلیری و شهامت وی در بیان حقایق می باشد، حتی اگر این حقیقت، ظلم پادشاهان و جباران باشد، آشکارا آن را در قالب نظم و نثر فریاد می زند تا جایی که به جرأت می توان گفت در هیچ عصر و زمانی کسی به این روشنی سخن نگفته است

اما گفتیم که گلستان در مجموع در 8 باب و در موضوعات مختلف می باشد که به ترتیب عبارت است از

     باب اول: در سیرت پادشاهان شامل 41 حکایت

    باب دوم: در اخلاق درویشان دارای 28 حکایت

   باب سوم: در فضیلت قناعت دارای 28 حکایت

    باب چهارم: در فواید خاموشی مشتمل بر 14 حکایت

    باب پنجم: در عشق و جوانی شامل 21 حکایت

    باب ششم: در ضعف و پیری دارای 9 حکایت

   باب هفتم:در تأثیر تربیت مشتمل بر 19 حکایت

   باب هشتم: در آداب صحبت شامل 109 حکایت

گلستان سعدی را بی بیشتر زبانهای زنده ی جهان از جمله فرانسه، لاتین، آلمانی و انگلیسی ترجمه نموده اند

 پس از مرگ سعدی طی قرنها بسیاری در نگارش، شیوه ی وی را سرلوحه کار خود قرار داده اند،  از جمله معین الدین جوینی در کتاب نگارستان هم چنین جامی شاعر بزرگ قرن نهم نیز در بهارستان گلستان سعدی نظر داشته اند. به هر روی پیش بینی استاد سخن به حقیقت پیوست که

نگر تا گلستان معنی شکفت

در او هیچ بلبل چنین خوش نگفت

عجب گر بمیرد چنین بلبلی

که بر استخوانش نروید گلی

         حکایت هفتم از باب اول گلستان در سیرت پادشاهان[10]

 پادشاهی با غلامی عجمی[11] در کشتی نشست و غلام دیگر دریا را ندیدهبود و محنت کشتی نیازموده. گریه و زاری در نهاده و لرزه بر اندامش اوفتاد چندا که ملاطفت کردند آرام نمی گرفت و عیش ملک ازو منعص[12] بود چاره نداشتند. حکیمی[13] در آن کشتی بود ملک را گفت اگر فرمان دهی من او را به طریقی خامش گردانم گفت: به عنایت لطف و کرم باشد بفرمود تا غلام را به دریا انداختند باری چند غوطه خورد، مویش گرفتند و پیش کشتی آوردند و به دودست در سکان کشتی آویخت

 چون برآمد به گوشه ای نشست و قرار یافت ملک را عجب آمد، پرسید درین چه حکمت بود؟ گفت:از اول محنت غرقه شدن ناچشیده بود و قدر سلامت کشتی نمی دانست. همچنین قدر عافیت کسی داند که به مصیبتی گرفتار آید ;

    حکایت سی و هفتم از باب اول

30- فروغی، محمدعلی، کلیات سعدی، ص

31- زرین کوب، عبدالحسین، باکاروان حله، ص

32- یوسفی، غلامحسین،دیداری بااهل قلم، ص

33- دشتی، علی، قلمرو سعدی، ص

34- همان، ص

35- یوسفی، غلامحسین ،« دیداری با اهل قلم» ص

36-همان. ص

37- فروغی،محمدعلی،  کلیات سعدی، ص

38-همان

39- کلیه حکایات این بخش از کتاب گلستان به کوشش دکتر خلیل خظیب رهبر آورده شده

40- بنده ای که تازی نژاد است(مردم غیرعرب)

41- ناحوش و مکدر

42- دانا و فرزانه

 دانلود مقاله سيماي رودکي از زبان اشعارش در فایل ورد (word) دارای 16 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد دانلود مقاله سيماي رودکي از زبان اشعارش در فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه دانلود مقاله سيماي رودکي از زبان اشعارش در فایل ورد (word)

سیمای رودکی از زبان اشعارش  
آیا رودکی کور مادرزاد بوده است ؟  
شاعران در دربار امیران :  
سبک و مزمون آثار رودکی  
تعلیم و پیام رودکی  
بخارا و وقایعش از زبان رودکی  
دوران کهولت و مرگ رودکی  
داستان دزد و یارانش بخشی از کتاب کلیله و دمنه :  
منابع و مآخذ  

بخشی از منابع و مراجع پروژه دانلود مقاله سيماي رودکي از زبان اشعارش در فایل ورد (word)

1      با کاروان حله ، زرین کوب ، عبدالحسین
2      زندگینامه شاعران ایران ، صوفی ، لیلا
3      کلیله و دمنه پارس ، آجودانی ، احمد

سیمای رودکی از زبان اشعارش

در پایان روزگار دراز عمر ، تصویری که رودکی از سیمای خویش در طی یک قصیده زیبا ترسیم می کند . این استاد شاعران کهن را پیرمردی نشان می دهد خسته و فرسوده ، با دندانهای فروریخته  موهایی از غبار ایام سفید و بالایی از فشار بار زن و فرزند خم گشته ، که از ناداری و ناتوانی     چاره یی ندارد جز آنکه عصا و انبان بردارد و شاید در کوی و برزن مثل گدایان دوره گرد در     یوزه کند

به این صورت فرسوده خفیف فرتوت ، دقیقی شاعر دوچشم تیره را هم که فروغ خویش را از دست داده است و یا خود از فروغ بی بهره بوده است می افزاید و این مجموعه ناخوشایند درد انگیز تصویر شاعری را نشان می دهد که روزگاری دردبار بخارا به شعر و آواز خویش ، و با مربوط و جنگ خوش ساز خویش ، دلهای نازنینشان و گردنکشان را بدام می آورده است

آیا رودکی کور مادرزاد بوده است ؟

از گوشه ها و کنایه هایی که شاعران نزدیک به روزگار او مثل دقیقی ، ابوذر اعتز جوجانی ، ناصر خسرو در باب این استاد شاعران آورده اند ، پیداست که او را شاعری نابینا می شناختند . گفت و شنودی هم که یک جا بین ابوحیان توحیدی و ابوعلی مسکویه رفته است این نکته را تأیید می کند . چنانکه عوضی نیز آشکارا می گوید که وی « اکهه بود » و « چشم ظاهر بسته داشت » . اما از سخن خود او آنچه هست ـ بر نمی آید که همه عمر شاعر یا حتی هیچ روز از عمر او در آن تاریکیهای    بی پایان دنیای کوران گذشته باشد . نه فقط ادعای «دیدن» در بعضی اشعار او هست بلکه تشبیحات حسی نیز در سخنان او کم نیست . خاصه دنیای رنگ که بر کوران مادرزاد فروبسته است . در شعر او جلوه یی تمام دارد . بعلاوه آن مایه عاشقیها و دلفریبهای روزگار جوانی که یاد آنها یام سرد پیری و نیستی شاعر را گرم می کرد البته از یک مرد عاجز بر نمی آید ، و پیداست که بی چشم آهو شکار یک جوان مشک موی و دلربا ، شاعر بخارا نمی توانسته است کنیزکان غزال رم و زیبا را چنان شیفته و بی تاب خویش کند که با وجود بیم رقیب شبها به پنهان پیش وی بیایند. از آن گذشته روشنی و درخشندگی توصیفات و تشبیهات او آن مایه هست که انسان را در قبول داستان کوری ـ کوری مادرزادی ـ او به شک بیندازد ، و با آنکه در سخنان کوران دیگر چون شباربن برد و ابواسعلاء معزی نیز ادعای رؤیت هست ، یادی که شاعر بخارا از روزگار جوانی خویش می کند چنان است که گویی کوری نیز مثل پیری و سستی و ناتوانی فقط در سالهای پایان عمر به سراغ او آمده است . با این همه شاید این احتمال درست نباشد که او را در پایان عمر ، چنانکه در شرح یمینی آورده است . در طی شکنجه کور کرده باشند . هرچه هست تصویر پایان عمر شاعر او را چیزی شبیه به هومر شاعر افسانه های یونان جلوه می دهد و بی شک رودی نیز ، تا حدی مانند هومر ـ پدر شاعران و یار خویش به شمار است

شاعران در دربار امیران

رودکی شاعر درگاه بخارا بود اما باید به خاطر داشت ک در آن روزگاران و حتی قرنها بعد نیز درگاه فرمانروایان یگانه مرکز پرورش دانش و هنر به شمار می آمد . جویندگان شعر ، کتابدوستان ، نویسندگان و دبیران ، دوستداران موسیقی و کسانی که به فرهنگ و هنر عشق می ورزیدند و می توانستد از صاحبان ذوق و استعداد حمایت کنند به درگاه فرمانروایان وابسته بودند . هرجا ادیبی ، حکیمی و یا فهیمی بود به درگاه امیر می آمد و هر کس هنری داشت که می خواست آن را به دوستداران هنر عرضه کند راه این درگاه را پیش می گرفت . در این روزگار درگاه نصر بن احمد ، امیر سامانی ، روز بازار شعر و ادب بود . فرمانروای جوان به شعر و موسیقی نیز مثل رزم و جهاندارای یافته است . دوره سی ساله فرمانروایی او روزگار رونق و شکوه جهانبانی سامانیان به شمار می آمد و داستانهای بسیار که از دادگری و دانش پروری وی در تاریخ ها آورده اند این دعوی را تأیید می کند . رودکی که به این امیر جوان پیوسته بود در درگاه او قبول و نفوذی داشت . از این رو نام آوران ماوراءالنهر و خاندانهایی چون بلعمیان ، عدنانیان جیهانیان و مصعبیان نیز بیش و کم با وی مجرمت می زیستند و شاعر در سایه تربیت امیر و نزدیکان وی ثروت و مکنت افسانه دار اندوخت و از توانگران بخارا گشت . این جعفر بن محمد رودکی که بعدها ابو عبدالله نیز خوانده شد در رودک سمرقند به دنیا آمد و همانجا نشو و نما یافت . در کودکی حافظه یی قوی داشت . گویند هشت ساله بود که قرآن را حفظ کرد و به شاعری پرداخت . گذشته از آن آوازی خوش نیز داشت و همین موهبت او را با خنیاگران و رامشگران نام آور آشنا کرد. چنانکه بختیار نامی که استاد موسیقی بود وی را به شاگردی گزید و بربط آموخت . وقتی جعفر به بخارا رفت به درگاه امیران آل سامان پیوست . آنجا به دستاویز هنرهای خویش نفوذ و حرمت بسیار یافت

نصربن احمد امیر بخارا شیفته ی ذوق و هنر و قریحه او شد و از بس به او صله داد توانگرانش کرد  شاعر نیز ذوق هنر خویش را در خدمت او گماشت . شعر می گفت ، چنگ می نواخت و مجلس امیر را در ذوق و لذت غرق کرد . در این مجالس که نام آوران و بزرگان ماوراءالنهر حاضر بودند شعر او و آهنگ او شور و لطفی بیمانند داشت و به سبب همین نکته بود که بلعمی وزیر او را در همه عرب و عجم بی نظیر می شمرد . در تأثیر و قبول شعر او همین بس که به موجب روایت مبالغه آمیز چهارمقاله یک وقت بعد از سالها آوارگی در خراسان ، مهجوران مرکب امیر را ، تحت تأثیر یادی که از جوی مولیان کرد ، هکراه خود امیر به بخارا باز آورد

سبک و مزمون آثار رودکی

این توفیق بس عظیم بوده است . این شهرت و قبول او البته بی جهت نبود . چون رودکی در شاعری قدرت و مهارتی کم مانند داشت : خاصه در توصیف احوال و تجسم مناظر بس چیره دست بود . تشبیهات و توصیفات او در نهایت لطف و دقت بود. هیچ کس به خوبی او باده را به تحقیق گداخته و دندان را به ستاره سعری و قطره باران مانند نکرده بود ، و از این گونه تشبیهات لطیف درخشان در شعر او بسیار می توان یافت . غیر از قصیده سرایی به نظم مثنویهایی چند نیز پرداخت . مثنوی کلیله و دمنه و منظومه سندباد نامه ، از این جمله بود که از آنها جز ابیاتی پراکنده بازنمانده است

غزل او بعدها مایه اشک و حسرت عنصری گشت و در نزد وی غزل رودکی وار نیکو شمرده می شد . شاید آواز دلاویز و نغمه پرشور چنگ شاعر نیز در شعرت و رواج این غزلها بی تأثیر نبود . دریغ است که از این غزلها نمونه های بسیار در دست نیست . گذشته از این چندین قرن بعد ، درست یا نادرست ، او را مخترع وزن رباعی نیز می شمردند

از دیوان عظیم او که گفته اند صد دفتر بوده است و یک شعر مبالغه آمیز منسوب و به رشیدی تعداد ابیان آن را تا یک میلیون و سیصد هزار بیت می رساند . آنچه اکنون باقی مانده است بسیار اندک است و اگرچه شک نیست که در روزگار عنصری ، رشیدی و فرخی هنوز بازمانده اشعار او واقعاً قابل ملاحظه بوده است . لیکن از میان رفتن آن همه اشعار او گاه این پندار را به خاطر می آورد که شاید اشعار او را وقتی بعمد نابود کرده اند. هم اکنون در تاریخ بیهقی ، در تاریخ سیستان ، در لغت فدس اسدی ، در ترجمان الابلاغه ن در چهار مقاله ، در حدائق اسعر ، در لباب الاباب ، در المعجم سمش قیس و در نحفه المولک ، آثاری از او هست که موثق به نظر می آید اما در سفینه ها و نسخه های پادی گاه اشعار او را با سخن دیگران ، خاصه قطران تبریزی ، به هم آمیخته اند . در هر حالاز همین مختصر نیز که از اشعار موثق منسوب به او باقی است قدرت و مهارت او را در فنون شاعری می توان دریافت . شیوه شعر وی بر سادگی معنی و روانی لفظ متین است . در همان حال جز القی کم نظیر مایه مزیت شعر اوست . آنچه که با توصیف یا تشبیه سروکار دارد غالباً از گزاف و مبالغه لاطایل می پرهیزد . در مدح نیز بیشتر به همان که در سخنش «لفظ همه خوب و هم بمعنی آسان» باشد قناعت می کند و در جستجوی صفت و تکلف نیست . با این همه در ابداع معانی قدرت تمام دارد و شعر او را در عین سادگی و روانی از معانی لطیف و مضامین تازه مشعون است . در باب طرز غزل او ، که عنصری با آنکه بس کوشیده است بدان پرده بار نیافته است ، چه می توان گفت؟ از این غزل که مایه رشک «پادشاه شاعران غزنه» شده است نمونه زیادی نمانده است ، اما در انچه مانده است ، وقت خیال بیش از سادگی لفظ جلب نظر می کند آن تکلفها که پندار بعضی اهل تحقیق در غزلهای عاشقانه وی یافته است مربوط به اشعار اصیل او نیست . مزیت دیگر این غزل آن است که مثل غزل فرخی و شاعران غزنه غالباً در وصف پسران ساده روی نیست ، در وصف کنیزان زیباست . وقتی دردهای عشق و فراق را بیان می کند حتی صدای قلب یک کور حرمان کشیده را نیز در شعر او گاه می توان حس کرد . آنجا نیز که شاعر در ستایش مایه هستی یا در تشویش به فرصت جویی و لذت پرستی سخن گفته است . انسان به یاد ستار و ابونواس می افتد و اگر از اشعار او چیزی بیش از آنکه امروز هست باقی مانده بود ، مقایسه یی بین او و بعضی شاعران تازی بی فایدتی نمی بود . خاصه که خود او مکرر و با لحنی مقرون با اندیشه همچمشی و برابری از شاعران عرب یاد می کند

تعلیم و پیام رودکی

 دانلود مقاله حقوق زنان در فایل ورد (word) دارای 39 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد دانلود مقاله حقوق زنان در فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه دانلود مقاله حقوق زنان در فایل ورد (word)

فصل اول : کلیات  
مقدمه :  
زن  
نماد سیاره ناهید (نمادی که برای «زن» استفاده می‌شود)  
نام  
در ادبیات  
جایگاه اجتماعی در ایران باستان  
پیشینه:  
سرگذشت زن و حقوق او در طول تاریخ  
جایگاه زن در دوران جاهلیت:  
ظلم های دیگر دوران جاهلیت به زنان:  
گام های موثر اسلام برای احیای حقوق زن و حفظ آن:  
فصل دوم : خشونت علیه زنان  
خشونت علیه زنان  
خشونت های خانگی:  
فصل سوم : خود سوزی  
خودسوزی زنان  
فصل چهارم :زنان قربانیان جنگ  
زنان قربانیان جنگ  
فصل پنجم :  قاچاق زنان  
قاچاق و خریدوفروش زنان  
فصل ششم :  قتل های ناموسی  
قتل های ناموسی  
فصل هفتم : مزاحمت های جنسی  
مزاحمت های جنسی  
مزاحمت های جنسی در ایران  
مزاحمت های جنسی در خانه:  
مزاحمت های جنسی دختران:  
مزاحمت های جنسی زنان:  
اول عدم آشنایی زنان با قانون ،  
فصل هشتم : همسر آزاری  
همسر آزاری  
تعریف همسر آزاری  
انواع همسر آزاری:  
کتک زدن همسر:  
نتیجه گیری و پیشنهادات  
منابع  

بخشی از منابع و مراجع پروژه دانلود مقاله حقوق زنان در فایل ورد (word)

3 اشتری بهناز – چاپ اول پاییز 1385 –  قاچاق زنان و بردگی معاصر – نشر میزان –  تعداد 1000 نسخه

4-آبوت پاملا  /  والاس کلر –  ترجمه ی نجم عراقی منیژه – چاپ چهارم 1385 – کتاب جامعه شناسی زنان -  نشر نی – تعداد 1650 نسخه

5-احمدی خراسانی نوشین – مهاجر فیروزه –  اردلان پروین – چاپ اول 1384 – کتاب فصل زنان –  انتشارات روشنگران و مطالعات زنان –  تعداد 1500 نسخه

6 فرنچ مارلین –  تمدن ( مالکی ) توراندخت –  چاپ اول 1373 – جنگ علیه زنان – انتشارات علمی – تعداد 3000 نسخه

7-حمیدی فریده -  قاسمیان پروانه  -  صالح نوین سولماز – چاپ دوم 1385 – حقوق بشر ، حقوق زنان – انتشارات روشنگران و مطالعات زنان

8-.       از مجله خاتون مؤسسه ی اندیشه احمد خانی شماره 5 – 6 –

9-        بروشورها ی انشاراتی سازمان بهزیستی   (مشاوره و مرکز کاهش طلاق )

فصل اول : کلیات

مقدمه

در دوران اولیه زندگی بشری بروی کره زمین که میلیون ها سال طول کشیده است و برخلاف 5 هزار سال تاریخ مکتوب که در متون دینی از خلق آدم شروع می شود، در آن زمان جامعه برابر و مساوات طلبانه ای وجود داشته است که زنان در آن رهبر جامعه بوده اند ، به خاطر خلاقیت زنان در امور کشاورزی و به خاطر قدرت زایندگی آنان و خصوصا بلا اثر دانستن مردان در تولیدمثل ، فرهنگی حاکم بود بنام فرهنگ مادر سالاری و این دوران بهترین مرحله از حیات بشری بوده است.هیچگونه جنگ و کشتار و کاربرد قوه ی قهریه وجود نداشته و همچین از ستم و ظلم طبقاطی و انسانی خبری نبوده است

با گذشت از این مرحله و انباشت ثروت در دست عده ای و ایجاد واحدهای نظامی در دست عده ای دیگر جامعه بشری دو تکه شد و دیگر از آن برادری اجتماعی خبری نماند و جامعه گله وارِ انسانی، به تفکیک وظایف و ایجاد نقش های اجتماعی پرداخت. خانواده به عنوان واسطه فرد و جامعه شکل یافت و بر اساس و بدنبال آن نهادهای دیگر جامعه بشری بوجود آمدند امور جنسی نظم داده شد و حقوقی برای دفاع از این نظم ایجاد گردید

خانواده براساس نیازهای جامعه از شکل های گسترده و اکنون به حالت هسته ای بوجود آمد و خانواده یک نهاد طبیعی با کارکردهایش تعریف شد و قداست یافت و بدنبال آن ایدولوژی ها و مکاتب شکل گرفتند.و زن بعنوان یک ایده تعریف شد. و این چنین اخلاق ایده ای جانشین اخلاق علمی و ضروری بشری گردید

برای زن قالب اجتماعی خاصی تعریف نمودند و زن در یک چهارچوب و قفس ایدولوژیکی ، هستی اجتماعی یافت و برایش جدای از مرد وظیفه و نقش و اخلاق جداگانه تعیین و بشر دو تکه شد و مرد و زن جدا از هم. و آن چه که به زن دادند و او را شایسته آن دانستند اختلاف های بدنی زن ومرد بود که آن را وسیله تفاوت های اجتماعی دانستند و دیگر زن خود باورش شد ، همانست که در موردش می گویند و زن خود را با این تعاریف همسان نمود و بدین ترتیب انسانی از جنس دوم ساخته شد. از زیبایی و ظرافت او وسیله ای ساختند جهت انحرافات بیشتر و مفاسد بشری و سرمایه داری آخرین مرحله رشد جوامع بشری از او یک شئی ساخت که هم بدرد فروش بخورد و هم سبب فروش بیشتر شود .  مکاتب مدعی نجات نیز از او یک کالای فرهنگی و جنسی برای تبلیغ ایدوئولوژی خویش و جذابیت های فریب گونه و سراب ایده های خویش ساختند

زن

نماد سیاره ناهید (نمادی که برای «زن» استفاده می‌شود)

طرح زن از پلاک سفینه‌های پایونیر 10 و 11 ناسا که به همراه چند طرح دیگر مرتبط با انسان‌ها به فضا فرستاده شده‌استبه انسان مؤنث زن می‌گویند

واژه دختر معمولاً برای افراد جوان یا نابالغ به کار برده می‌شود و در مقابل آن، واژه زن برای افراد بالغ استفاده می‌شود. البته کلمه زن به طور عمومی به هر انسان مؤنث نیز گفته می‌شود؛ مثلاً در حقوق زنان

به طور معمول یک زن بالغ، توانایی بارداری و زادن‌ دارد. زن جوان ازدواج ‌نکرده را دوشیزه و زن ازدواج‌ کرده را زن متأهل می‌گویند. به زنی که دارای فرزند شده است، مادر گفته می‌شود

نام

کلمه زن در فارسی با «ژینای» در یونانی، «ژن» در پهلوی، «جنی» و «جنی» در اوستایی، «جنی» در سانسکریت، «کین» در ارمنی، «ژین» در کردی، «جینه‌ای» و «جونه‌ای» در پشتو و «جن» و «غین» در بلوچی مرتبط است

دختر (در گذشته دخت) فرزند مادینه انسان است. واژه دختر در مقابل واژه پسر قرار می‌گیرد و بیشتر به زنان خردسال و جوان گفته‌می‌شود

نام‌پژوهی : دختر ممکن است در یکی از این معانی به‌کار رود

زن خردسال: در این معنا گاهی به صورت دختربچه نیز به‌کار رود

زن ازدواج نکرده: مترادف کلمه دوشیزه که مدتهاست در فارسی به‌کار می رود. اگرچه در سال‌های اخیر از کاربرد آن کاسته شده است

زن باکره: زنی که تاکنون هیچ نوع ارتباط جنسی با شخص دیگری نداشته‌است. در این معنا مترادف کلمه انگلیسی ویرجین (Virgin) است

فرزند مؤنث: دختر گاهی در اشاره به رابطه فرزندی یک موجود مؤنث با پدر و مادرش استفاده می‌شود. کلمه دختر در این معنا بدون توجه به سن‌ و سال و وضعیت زناشویی‌ او به‌کار می‌رود

در ادبیات

در معنای فرزند مونث

به که هر دختر بداند قدر علم آموختن  تا نگوید کس، پسر هشیار و دختر کودن است

در معنای زن باکره

مردیت بیازمای وانگه زن کن  دختر منشان به خانه و شیون کن

جایگاه اجتماعی در ایران باستان

چنین گفت دانا که دختر مباد          چو باشد به‌جز خاکش افسر مباد.

دوشیزه

دوشیزه واژه‌ایست که در معنای دختر یا زن ازدواج نکرده به کار می‌رود. این کلمه از نام‌های بسیار کهن فارسی و تلفظ دیگری از دغدوا یا دوغدویه (doghdova) است که در اوستا نام مادر زرتشت می‌بوده

ریشه واژه

دوشیزه از ریشه دوغدی (dogdhi) در سانسکریت به معنای دوشیدن است و به این ترتیب دوشیزه (دوش + یزه) به معنای “دوشنده” است، چرا که دوشیدن حیوانات خانگی همواره کاری زنانه بوده است. این که دوشیزه در معنای دختر به کار می‌رود نیز شاید از آن روی باشد که نیاکان ما, مایل بوده‌اند که شوی نادیدگان و پاکان دوشندگان گاو و گوسفند باشند

پیشینه

سرگذشت زن و حقوق او در طول تاریخ

سرگذشت زن و حقوق او در طول تاریخ از جریانات پرماجرا و دردآلودی محسوب شده که از مهمترین مباحث “جامعه شناسی” و “تاریخی” به شمار می رود. مورخان دوران زندگی زن را دردو دوره خلاصه کرده اند. یک دوره به ماقبل تاریخ که هیچ گونه اطلاعات صحیحی از موقعیت و وضعیت زن در آن دوره وجود ندارد و یک دوره هم به شروع تاریخ بشر می رسد که در این دوره زن از شخصیت مستقلی برخوردار بوده و در پاره ای از جوامع زن به عنوان یک شخصیت غیرمستقل در کلیه حقوق اقتصادی، سیاسی واجتماعی شناخته می شد و این نگاه غیرمنصفانه نیز تا همین قرون اخیر ادامه داشت. نمونه بارز این بینش را می توان درباره زن در قانون مدنی به اصطلاح مترقی فرانسه مطالعه کرد. آنجا که در مواد 215 و 217، 1242 و 1428 درباره روابط مالی زوجین سخن گفته و کلیه اختیارات را به مرد داده است و زن در صورت موافقت مرد می تواند تصرف کند حتی در مورد مسائل مالی خودش. در حجاز که محیط پیدایش اسلام بود قبل از ظهور پیامبر اکرم(ص) با جماعت زنان همان معامله انسان وابسته و غیرمستقل می شد و به تعبیر برخی از مورخین رفتار آنها شباهت زیادی به بشرهای نیمه وحشی داشت و از جنس زن به زننده ترین شکل ممکن بهره برداری می کردند

    جایگاه زن در دوران جاهلیت

    دوران جاهلیت به دورانی اطلاق می شود که زنان از رسیدن به حقوق حقه خود در کلیه زمینه های انسانی محروم می شدند و اراده و اختیار از آنان در چنین محیط هایی نیز طبعا سلب می گردید و دامنه این ظلم آنگاه مضاعف می شد که گاه آنان جهت گذران زندگی مادی خود و صاحب خویش در معرض کرایه هم قرار می گرفتند! این وضعیت در هرکجای جهان برای زنان پیش آمده باشد از سیاه ترین ایام عمر بشر محسوب و باید آن را به عنوان جاهلیت شناسایی نمود چه در محیط حجاز باشد و چه در محیط های دیگر. نگارنده این سطور در نهایت شرمندگی وابراز تاسف به این موضوع اعتراف می نماید که دنیای متمدن امروزی نیز گرفتار درد جاهلیت تاریخی گشته آنجا که سقط جنین با مجوز قانونی شکل آزادی به خود گرفته و در بسیاری از کشورهای به اصطلاح متمدن رواج یافته است. با این توضیح گویا جاهلیت قرون اخیر چهره جاهلیت تاریخی را سفید کرده است، زیرا عرب جاهلی بعد از تولد نوزادان را می کشت اما انسانهای متمدن عصر کنونی، نوزاد را که هنوز به دنیا نیامده است در شکم مادر می کشند

    یادآوری این نکته ضروری است که در همان عصر جاهلیت با این عادت زشت نیز مبارزه شده است. “صعصه بن ناجیه” که انسان آزاده و پاکی بود، 360 دختر را از پدرانشان خرید و از مرگ نجات داد و حتی در یک مورد برای نجات نوزاد دختری که پدرش تصمیم بر قتل او داشت، مرکب سواری خود و دو شتر به پدر آن دختر داد. پیامبر(ص) فرمود: ”صعصه بن ناجیه” کار بزرگی انجام داد و پاداشش نزد خدا محفوظ است.

    ظلم های دیگر دوران جاهلیت به زنان

    اگرچه عمدا مردها به لحاظ مستندات تاریخی اولین اجحاف کنندگان به زنان محسوب می شوند اما باید از این نکته نیز غفلت نگردد که زنان چنانچه نگویم نقش اساسی را در ظلم به خویشتن ایفا کرده اند (ولی گذشته از عنصر روانی موضوع بحث) قطعا باید اذعان کرد در این ظلم تاریخی- فرهنگی بی تاثیر هم نبوده اند. با طلوع نوراسلام در عرصه گیتی، حیات بشر رنگ و بوی دیگری یافت و زندگی انسانها وارد مرحله نوینی گردید و مردان و زنان ضمن داشتن هویت مستقل از کلیه حقوق فردی، اجتماعی وانسانی برخوردار شدند. با ظهور اسلام و تعلیمات پایه ای آن و نگاهش به جنس زن، زنان از انزوای تاریخی- فرهنگی خارج شدند و عزم خویش را جزم نمودند تا با فاصله گرفتن از دوران عصر جاهلیت، تاریکی های آن را به دست فراموشی بسپارند زیرا به درک و باور رسیده بودند که با دمیده شدن روح اسلام در کالبد هستی زن نیز جزئی از خلقت الهی است و با توجه به وظایف سنگین خویش در قبال اجتماع از حقوق قابل توجهی نیز می تواند برخوردار باشد

 گام های موثر اسلام برای احیای حقوق زن و حفظ آن

    همان طوری که قبلااشاره شد در دوران جاهلیت به زنان ظلم ها و اجحافاتی تحمیل گردیده که با طلوع اسلام گام های موثری برای احیای حقوق زنان از این نکته نیز نباید غفلت شود که تحقیر و درهم شکستن شخصیت زن، تنها به عرب های جاهلی نسبت داده نشود، همان طوری که در سطور فوق اشاره ای کوتاه به موقعیت و وضعیت زنان از دیدگاه برخی ملل و اقوام شد، اعتراف به این مهم نیز جالب است که حتی شاید متمدن ترین ملل آن زمان نیز زن را شخصیتی ناچیز تلقی و غالبا با او به صورت یک کالاو نه یک انسان رفتار می کردند و باز باید متاسفانه اعتراف تلخی را بیان نمایم و یادآور شوم که در 2 الی 3 قرن اخیر زنان خود با رفتارهای غیرفرهنگی و غیراخلاقی خویش موجباتی را در سطح دنیا پدیده آورده اند که از ایشان استفاده های ابزاری شود و لذا همین امر شخصیت حقیقی و حقوقی زنان را در سطح دنیا با تزلزل مواجه ساخته و معادلات ارزشی آنان را زیر سوال برده است و زنان در قرن حاضر باید مراقب باشند که به صورت عروسک بلااراده ای در دست گروهی از انسان نماها و حکومت های مدعی تمدن در نیایند.اسلام با غنای فرهنگی خود از زمانی که طلوع کرد خدمت بزرگی به جنس زن کرد. آن هم به زنانی که از ابتدایی ترین حقوق انسانی محروم بودند، گاهی حق حیات از آنها سلب می شد و پس از تولد آنها را زنده به گور می کردند. آنها را از حق ارث بردن محروم می کردند و در عیش و نوش مردان شهوت ران و حاکمان لذت جو دائم گرفتار بودند و مورد اذیت و آزارهای جنسی شدید قرار می گرفتند، به سادگی تن به ازدواج می دادند و به آسانی آنها را طلاق می دادند!

    نگاه دین مبین اسلام به زن به عنوان یک رکن اساسی در اجتماع بشری به همه این فجایع و جنایات وحشتناک پایان داد و به زن شخصیتی عطا کرد که در تاریخ سابقه ندارد واین منطق قوی را به جهانیان دیکته کرد که هرگز نباید با زن معامله یک موجود فاقد اراده و وابسته و نیازمند به قیم نمود

    یکی دیگر از افتخاراتی که زنان بدان نایل آمده اند، مقام مادری است که این مقام در دوران جاهلیت محلی از اعراب نداشت و زنان از منزلت و شان آن بی بهره بودند و به لحاظ تاریخی هم این عنوان جایگاهی در جوامع آن روز نداشت و حتی امروز که جهانیان فاصله زیادی از بی فرهنگی آن عصر گرفته اند اما به گونه ای دیگر گرفتار شعارهای خوش آب و رنگی گردیده اند که برای رهایی از آن به همتی والاو عزمی راسخ نیازمند هستند؛ در هر صورت انبیا یکی از افتخارات خود را نیکوکاری نسبت به مادرشان ذکر می کنند و این دلیل روشنی بر اهمیت مقام مادر است. بنابراین زنان می توانند با نشان قدسی مادری کلیه درب های بسته را باز کرده و رحمت های الهی را از عرش به فرش آورده تا سبزی و خرمی در اجتماع بشری مبین صفا و صمیمیت و پیوند خاکیان با افلاکیان باشد. آیا این مقام کمی است و افتخار کم رنگی است که زنان به آن نایل آمده اند؟ آیا نباید این ارزش در جوامع بشری پاس نگه داشته شود و در سایه آن حرمت ها رعایت گردد؟

فصل دوم : خشونت علیه زنان

خشونت علیه زنان

 در همه شکل های بزهکاری این احتمال وجود دارد که زنان قربانی باشند،اما تهاجم خشونت بار مردان موردی است که زنان به طور مشخص در معرض آن قرار دارند.این تهاجم به هر دو صورت جنسی و فیزیکی،خواه از سوی مردانی که با ایشان زندگی می کنند یا مردان ناآشنا صورت می گیرد.زنان نه تنها قربانی خشونت مردان اند بلکه ترس از رویارویی با این خشونت بر سراسر زندگی آنها به شدت سایه افکنده است

قبل از پرداختن به مسئله ی خشونت علیه زنان که امروزه یکی از تراژدی های انسانی بشمار می رود نخست تعریفی از خشونت را ارائه دهیم

خشونت :  « به هر نوع رفتاری که منجر به آزار روحی یا جسمی فرد می شود خشونت گفته می شود. »

اما خشونت مورد نظر ما خشونت علیه قشری از جامعه به دلیل تفاوت های فیزیکی مدنظراست پس خشونت علیه زن را باید این گونه تعریف کرد: « هر نوع رفتاری که منجر به آزار جسمی یا روحی، روانی بر اثر جدایی جنسیتی می شود خشونت علیه زن نامیده می شود. »

 خشونت علیه زنان قبل از آن که یک مسئله خانگی، محلی، کشوری یا منطقه ای باشد یک مسئله جهانی است و به هیچ وجه به جامعه ی خاصی تعلق ندارد و به عبارت بهتر حتی در پیشرفته ترین کشورهای جهان نیز زنان و دختران از تبعات و عواقب ناشی از خشونت بخصوص در زندگی خانوادگی رنج می برند. طبق آمار اعلام شده از طرف سازمان بین الملل از هر 3 زن یکی از آن ها مورد خشونت قرار می گیرد ، اما لازم است در این مورد توضیح بیشتری ارائه شود و خشونت های تحمیل شده بر زنان را در انواع آن ها جستجو کرد و باید گفت خشونت علیه زنان در انواع مختلف وجود دارد : خشونت های خانگی، قتل های ناموسی، تجاوز جسمی و روحی، خودسوزی و خودکشی،  مثله کردن و نقص عضو کردن ، اخاذی ، تن فروشی ، قاچاق و خریدوفروش زنان،خشونت های اجتماعی و انواع دیگری از خشونت ها هستند که در این مقاله به تعدادی از این موارد اکتفا کرده و هر کدام را به اختصار توضیح می دهیم

خشونت های خانگی

 دانلود مقاله حقوق زن در اسلام در فایل ورد (word) دارای 27 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد دانلود مقاله حقوق زن در اسلام در فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه دانلود مقاله حقوق زن در اسلام در فایل ورد (word)

مقدمه:  
از نظر اسلام سه چیز مسلم است :  
که راز و رمز تحرک و انعطاف در قوانین اسلامی چیست ؟  
به قلم توانای استاد این راز مشتمل بر چند نکته است :  
منابع :  

مقدمه

آنچه را که می خوانید گزیده ای است از نوشته های گرانبار دردانه ای بزرگوار، متفکر، فیلسوف و فقیه ای عالی مقام شهید گرانقدر استاد حاج شیخ مرتضی مطهری(قدس سره) که رهبرو بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران امام خمینی (ره) به مناسبت شهادت این علامه دهر فرمودند: « او با قلمی روان و فکری توانا در تحلیل مسائل اسلامی و توضیح حقایق فلسفی با زبان مردم و بی اضطراب به تعلیم و تربیت جامعه پرداخت. آثار قلم و زبان او بی استثناء آموزنده و روانبخش است، و مواعظ و نصایح او که از قلبی سرشار از ایمان و عقیده نشات می گرفت، برای عارف و عامی سودمند است.»

امید که با عنایت به فرمایش این اسطوره نبرد حق علیه باطل که فرمودند: « من به دانشجویان و طبقه روشنفکران متعهد توصیه می کنم که کتابهای این استاد عزیز را نگذارند با دسیسه های غیر اسلامی فراموش شود.»

این خلاصه تلاشی است هرچند کوچک به پاس زحمات آن روحانی عالیقدر و امید که در درگاه حق قبول واقع شود

کتاب « نظام حقوق زن در اسلام» کتابی است مشتمل بر سلسله مقالاتی از این استاد عزیز در باب خواستگاری،زن، استقلال اجتماعی، اسلام و تجدد زندگی، مقام زن در قرآن ، حیثیت و حقوق انسانی، مبانی حقوق خانوادگی، تفاوت های زن و مرد ، مهر و نفقه، ارث، طلاق و …

 ایشان در مقدمه این مجله چنین نوشته اند

« مقتضیات عصر ما ایجاب می کند که بسیاری از مسائل مجددا مورد ارزیابی قرار گیرد و به ارزیابی های گذشته بسنده نشود.» نظام حقوق و خانوادگی از جمله این سلسه مسائل است. در این عصر چنین فرض شده که مساله اساسی در این زمینه،      « آزادی زن» و « تساوی حقوق» او با مرد است . همه مسائل دیگر فرع این مساله است

اساسی ترین مساله در مورد « نظام حقوق خانوادگی» لااقل در ردیف مسائل اساسی این است که  آیا نظام خانوادگی نظامی است مستقل از سایر نظامات اجتماعی و منطق و معیار ویژه ای دارد، جدا از منطقها و معیار هایی که در سایرتاسیسات اجتماعی به کار می رود. یا هیچ گونه تفاوتی میان این واحد اجتماعی با سایر واحد ها نیست؛ و این واحد همان منطق و همان فلسفه و همان معیارها حاکم ا ست که بر سایر واحد ها و موسسات اجتماعی؟ وثیئه این تردید «دو جنسی» بودن دو رکن اصلی این واحد از یک طرف و توالی نسلی والدین و فرزندان از جانب دیگر است

دستگاه آفرینش، اعضای این واحد را در وضعهای « نا مشابه» و نا همسانی و با کیفیات و چگونگیهای مختلفی قرار داده است. اجتماع خانوادگی اجتماعی است «طبیعی، قراردادی» یعنی حد متوسطی است میان یک اجتماع غریزی( مانند اجتماع زنبور عسل و موریانه که همه حدود و مقرارات از جانب طبیعت معین شده و امکان سرپیچی نیست) و یک اجتماع قراردادی ( مانند اجتماع مدنی انسانها مه کمتر جنبه طبیعی و غریزی دارد )

ایشان در ادامه با اشاره به نظر قدمای فلسفه که فلسفه زندگی خانوادگی را بخش مستقلی از حکمت عملی می شمرند

بزرگانی چون« افلاطون در رساله جمهوریت ، ارسطو در کتاب سیاست، بوعلی در کتاب شفاء » و در ادامه با اشاره به گروهی از نویسندگان و متفکران دنیای غرب از قرن هفدهم به بعد همانند ژان ژاک روسو، ولنزوفتسکیو، این گروه را محق به داشتن حق عظیمی بر جامعیت بشریت چونان مکتشفان ، مخترعان بزرگ می داند

استاد شهید مطهری در این کتاب با دیدی عمیق و موشکافانه در لابلای صفحات تاریخ چنین متذکر می گردند که : « در همه نهضت های اجتماعی غرب از قرن هفدهم تا قرن حاضر محور اصلی دو چیز بود: « آزادی» و « تساوی» و نظر به اینکه نهضت زن در غرب دنباله سایر نهضت ها بود و بعلاوه ، تاریخ حقوق زن در اروپا از نظر آزادی ها و برابریها فوق العاده مرارت بار بود

در این مورد نیز جز درباره « آزادی» و «تساوی» سخن نرفت

به عقیده ایشان اساس و مبنای حقوق طبیعی و نظری خود طبیعت است و اگر انسان از حقوق خاصی برخوردار است که دیگر مخلوقات زنده از آنها بی بهره اند، ریشه اش طبیعت و خلقت آفرینش است و اگر انسانها نیز در حقوق طبیعی مساوی هستند و بایدآزاد زندگی کنند این فرمانی است که در متن خلقت صادر شده است . و دلیل جز آن ندارد

در پرتو اکتشافات و پیشرفت های علمی زیستی و روانی ، تفاوت های دو جنس روشنتر و مستدلتر گشت و این بی توجهی به اختلافات و تفاوت های موجود بین زن و مرد و لحاظ نکردن حسابهای جداگانه و مانند هر انسان دیگر آزاد آفریده شده و از حقوق مساوی بهره مند باید گردد . ولی او انسانی است با صفات، خصوصیات خاص و مرد انسانی است با صفات و خصوصیات دیگر

زن و مرد در انسانیت برابرند ولی دو گونه انسانند با دو گونه خصلتهاو هرگونه روانشناسی و این اختلافات ناشی از عوامل جغرافیایی و یا تاریخی و اجتماعی نیست. که مطرح و پایه گذاری شده در متن خلقت و آفرینش انسان است

پس از هرگونه عملی بر ضد طبیعت و فطرت با توجه به هدفمند بودن این دوگونگی ها، عوارض نا مطلوبی به بار می آورد

استاد عقیده داشتند که آنچه در نهضت تساوی و آزادی حقوق« زن و مرد » توجه نشد این بود که تساوی و آزادی شرط لازمند، نه کافی

تساوی حقوق یک مطلب است و تشابه حقوق یک مطلب دیگر

برابری حقوق زن ومرد از نظر ارزشهای مادی و معنوی یک چیز است، همانندی و همشکلی و همسانی چیز دیگر.در این نهضت عمدا یا سهوا « تساوی» به جای «تشابه» به کار رفته و « برابری» با همانندی یکی شمارده شده ، « کیفیت» تحت الشعاع « کمیت» قرار گرفت . انسان بودن زن موجب فراموشی « زن بودن» وی گردید

در لابلای این تسامح و سهل انگاری نه فقط شتابزدگی که آثاری از بهره کشی های اقتصادی از سوی سرمایه داران انقلاب صنعتی دیده می شود ، و جهت استناد به این موضوع به بخشی از نوشته های آقای ویل دورانت در فصل نهم کتاب « لذات فلسفه» در باب اوضاع زنان در ویتانیا کبیر آن روزها اشاره می نماید

اما آنچه که مایع مباهات و افتخار است حضور معجزه آسای کتابی است تدوینی در قلمرو اسلام به نام قرآن کریم که در عصر نزول خود گامهای بلندی به سود زن و حقوق انسانی او برداشت. چنانچه یا اشاره به آیه40 از سوره «یس» این تساوی و آزادی در مدار و مسیر طبیعی و نه خارج از فطرت مورد تاکید قرار گرفته است. شرط اصلی سعادت زن و مرد را حرکت هر یک  در این مدار ذاتی و فطری می داند

استاد در پیشگفتار این کتاب با اشاره به مشکل جهانی روابط خانوادگی و نقل قول از نویسنده معروف کتاب « تاریخ تمدن» آقای ویل دورانت جامعه غربی را دارای مشکلات و معضلات عدیده ای در این زمینه چون بهم خوردن نظم خانوادگی و سست شدن پایه ازدواج، کاهش روابط عاطفی خانوادگی، ابتذال زن و جانشین شدن هوسهای سطحی به جای عشق، افزایش دائم التزاید طلاق و ; می داند و عقیده دارد که این جوامع علیرغم پیشرفتهای چشمگیر در علوم و فنون و خدمات در این مسائل بسیار غوطه ور و گرفتارند

ایشان بر خلاف عقیده جبری بودن عملکرد تاریخ به واسطه زندگی صنعتی و پیشرفت علم و تمدن در سستی نظم خانوادگی و راه یافتن فساد در آن معتقدند که این ابهام گسیختگی خانوادگی در اروپا معلول دو چیز است

1-                      رسوم و عادات و قوانین ظالمانه جاهلانه تا قبل از این دوره

2-                       پیمودن مسیر اشتباهی در حل و اصلاح اوضاع و احوال زنان

در بخش اول کتاب استاد با نگاه تیزبین و شفاف خود رازی از رازهای گزینش را بیان می کند . اینکه در طبیعت، مرد مظهر طلب و عشق و تقاضا آفریده شده و زن مظهر مطلوب بودن ، معشوق بودن. زن شمع و مرد بسان پروانه

و این یکی از تدابیر حکیمانه و شاهکارهای خلقت است که در غریزه مرد نیاز و طلب و در غریزه زن ناز و جلوه قرار داده است . لذا تقاضای همسر و خواستگاری بزرگترین عامل حفظ حیثیت و احترام زن است .و در دنباله به عقیده ویلیام جیمز آمریکایی اشاره می کند که معتقد بود « حیا و خود داری ظریفانه زن غریزه نیست بلکه دختران حوا در طول تاریخ دریافتند که عزت و احترامشان به این است که به دنبال مردان نروند ، خود را مبتذل نکنند و از دسترس مرد خود را دور نگه دارند . زنان این درسها را در طول تاریخ دریافتند و به دختران خود یاد دادند. »

استاد با اظهار تعجب در انتقاد از یکی از قوانین مدنی پیشنهادی آقای مهدوی از لهن قانون به گونه ای که مرد را خریدار زن نشان می دهد انتقاد می کند و      می گوید همانجور که طلبه و دانشجو خریدار علم است ، متعلم خریدار معلم و هنرجو خریدار هنرمند ، دیگر در این گونه و روابط مالکیت معنی نداشته بلکه به حسب قانون آفرینش « مرد» نیز خریدار وصال زن است نه خریدار رتبه او

هنر زن این است که توانسته مرد را در هر مقامی و هر وضعی که بوده است به آستان خود بکشد . پس آنسان که مرد مظهر نیاز و طلب و خواستاری است ، زن نیز مظهر مطلوبیت و پاسخگویی است

این خود بهترین ضامن حیثیت و احترام زن و جبران کننده ضعف جسمانی او در مقابل نیروی جسمانی مرد است و هم بهترین عامل حفظ تعادل و توازن زندگی مشترک آنها

پس این رسم خواستگاری یک تدبیر ظریفانه و عاقلانه برای  حیثیت و احترام زن است . نوعی امتیاز طبیعی که به زن داده شده و نوعی تکلیغ طبیعی که بر دوش مرد گذاشته شده است . پس هر قانون یا هر نوع تدابیر قانونی باید این امتیاز را برای زن و تکلیف را برای مرد حفظ کند

در بخش سوم تحت عنوان « زن و استقلال اجتماعی » استاد با اشاره به دوران پیش از اسلام موهبت اسلام را در نسوخ نمودن رسومی چون شوهردادن قبل از تولد ، به اجبار دختر را وادار به ازدواج با مردی کردن و یا حتی نکاح « شغار» یا همان معاوضه دختران که در آن هر دختری مهر دختر دیگر محسوب می شد می داند . استاد از آزاد گذاشتن زهرا(ع) در انتخاب همسر از طرف پیامبر نقل می کنند و از قول رسول چنین می نویسد : « هنگامی که علی ابن ابیطالب (ع) برای خواستگاری زهرا (ع) نزد ایشان رفتند ، پیغمبر اکرم فرمودند : تا کنون چند نفر دیگر نیز برای خواستگاری زهرا (ع) آمده اند . و من شخصاً با زهرا در میان گذاشته ام . اما او بعلت نارضایتی چهره خود را برگردانده است و اکنون خواستگاری تو را به اطلاع او می رسانم . پیغمبر نزد زهرا(ع) رفتند و مطلب را با دختر عزیزشان در میان گذاشتند. این بار زهرا (ع) برخلاف نوبتهای دیگر چهره خود را بر نگرداند. با سکوت خود رضایت خود را فهماند. پیغمبر اکرم (ص) تکبیر گویان از نزد زهرا (ع) بیرون آمده اند

استاد مطهری اسلام را منشاء بزرگترین خدمت ها به جنس زن می داند . اعطا حریت ، شخصیت ، استقلال فکر و نظر و به رسمیت شناخته شدن حقوق طبیعی زن از جمله آنهاست

گام اسلام در طریق حقوق زن با آنچه در غرب و کشورهای متمدن می گذرد از دو حیث متفاوت است

اول در ناحیه روانشناسی زن و مرد و دوم عدم اجازه به تمرد و عصیان و طغیان و بدبینی نسبت به جنس مرد علیرغم اعطاء شخصیت ، حریت و استقلال

ایشان نهضت اسلامی زن را نهضتی سفید خواند، نه  سیاه نه قرمز و نه کبود و بنفش . چرا که احترام و تحکیم روابط برای جلوگیری از متزلزل شدن اساس و بنیان خانواده را خواستار بود . نهضتی که دست جوانان شهوت پرست از شرکت و دخالت در آن کوتاه باشد و از تعلیمات عالیه اسلامی سرچشمه بگیرد ، آنهم با یک بررسی عمیق و منطقی